Ο παγκόσμιος πόλεμος που διεξάγετε δια αντιπροσώπων στο έδαφος της Ουκρανίας, επιτάχυνε τη συζήτηση, κυρίως στη Δύση, για τη λεγόμενη «πράσινη ενεργειακή μετάβαση», δηλαδή τη ριζική απεξάρτηση των ενεργειακών αναγκών από τα ορυκτά καύσιμα. Παρότι η ραγδαία εξάντληση των ορυκτών πόρων οδηγεί σε συνθήκες σπάνης, με συνακόλουθη εκτόξευση των ενεργειακών τιμών και περιβαλλοντική υποβάθμιση, η μετάβαση εντός του σύγχρονου κρατικού και καπιταλιστικού πλαισίου είναι πρακτικώς αδύνατη. Όσο η διαδικασία πράσινης μετάβασης υπόκειται στο μηχανισμό της ανάπτυξης, δηλαδή στο κίνητρο μεγιστοποίησης του κέρδους, τόσο διευρύνονται οι ενεργειακές ανισότητες, οι αποκλεισμοί και οι συνθήκες ενεργειακής φτώχιας, ενώ παράλληλα η κατανάλωση υγρών καυσίμων, αντί να μειώνεται, αυξάνεται. Το ελληνικό παράδειγμα είναι χαρακτηριστικό. Μόνο την τελευταία 15ετία, παρά τις εκατοντάδες μονάδες φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων που κατασκευάστηκαν, η κατανάλωση ορυκτών καυσίμων για παραγωγή ενέργειας αυξήθηκε κατά 28%, ενώ οι κορυφές άγριων βουνών αποψιλώθηκαν και το περιβάλλον υποβαθμίστηκε. Την ίδια στιγμή που οι Α.Π.Ε. συνεισφέρουν (ονομαστικά) στο ενεργειακό μείγμα έως και το 40%, η περιβαλλοντικά επιβλαβής χρήση ορυκτών καυσίμων αυξάνεται ενώ το κράτος και τα ιδιωτικά καρτέλ εκτοξεύουν σε τέτοιο επίπεδο τις τιμές που το φως, η θέρμανση και το καύσιμο καθίστανται δυσπρόσιτα για την κοινωνική πλειοψηφία. Και αν στις μέρες μας έχει γίνει ευρέως κατανοητό πως οι ιδιώτες όχι μόνο δεν ενδιαφέρονται για το περιβάλλον, αλλά αντίθετα, το καταστρέφουν έτι περαιτέρω στο όνομα μάλιστα της κοινωνικά επιδοτούμενης «πράσινης ανάπτυξης», δύσκολα μπορεί να γίνει δεκτή η θέση πως και τα μονοπωλιακά, κρατικα ελεγχόμενα δίκτυα ενέργειας κινούνται ακριβώς στην ίδια κατεύθυνση, και πως για τη ριζική πράσινη κοινωνική μετάβαση απαιτείται απεξάρτηση όχι μόνο από τη Σκύλα των ιδιωτικών συμφερόντων αλλά και από τη Χάρυβδη του κράτους. Η ενεργειακή μετάβαση, η προστασία της ζωής και του περιβάλλοντος, προϋποθέτει και προϋποτίθεται ενός πλαισίου «πέρα από το κράτος και τους ιδιώτες». Για να εξηγήσουμε αυτή τη θέση θα πρέπει να φέρουμε το ρολόι της ανθρωπότητας μερικούς δεκάδες αιώνες πίσω.
Continue reading “Το παγκόσμιο πολιτικό διακύβευμα της πράσινης μετάβασης”