δυσήνιος ίππος Aρθρα-Αναλυσεις

Pepita Carpena (19 Δεκεμβρίου 1919-05 Μαϊου 2005): η γνωριμία με το ελευθεριακό κίνημα, ο συνδικαλισμός και οι Mujeres Libres

Το πραγματικό της όνομα ήταν Josefa Carpena- Amat και γεννήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 1919, στην εργατική συνοικία Pueblo Seco της Βαρκελώνης.

Ήταν ένα από τα 6 παιδιά της οικογενείας της, δύο από τα οποία πέθαναν στη βρεφική ηλικία. Μεγάλωσε σε μια εργατική οικογένεια. Οι γονείς της, εργάτες και οι δύο, είχαν ελάχιστο σχεδόν μηδαμινό ενδιαφέρον για τις οργανώσεις της εργατικής τάξης (Άκελσμπεργκ, 1988).

H γνωριμία της με το ελευθεριακό κίνημα

Η Pepita Carpena έμαθε για τη CNT από αναρχικούς που έρχονταν να «προσηλυτίσουν» κόσμο στους χορούς που πήγαινε σαν έφηβη. Όπως διηγείται η ίδια:

«Έρχονταν σε χορούς και σε άλλες τέτοιου είδους δραστηριότητες στις οποίες σύχναζαν συνήθως οι νέοι, έβρισκαν τα αγόρια, τα ενημέρωναν για κάποια συνάντηση που θα γινόταν στο σωματείο μια συγκεκριμένη μέρα κι εκείνα πήγαιναν. Επειδή λοιπόν είχα μια τάση να κάνω πιο πολύ παρέα με αγόρια παρά με κορίτσια πήγαινα κι εγώ μαζί. Κάπως έτσι άρχιζα να ασχολούμαι».

Όταν άρχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα επειδή ο πατέρας της δεν την άφηνε να πηγαίνει σε συνελεύσεις τα βράδια, του είπε: «Εγώ κάνω μόνο ό, τι θα έπρεπε να κάνεις εσύ στη θέση μου: αγωνίζομαι για τη χειραφέτηση των εργατών!» και την κάλεσε να πάει μαζί της σε μια συνέλευση. Πεπεισμένος από την αφοσίωση που διέκρινε τους ανθρώπους του σωματείου, ποτέ δεν την ξαναενόχλησε (Άκελσμπεργ, 1988).

Η ίδια έγινε επίσης ενεργό μέλος της CNT σε ηλικία 14 ετών, στο συνδικάτο εργαζομένων στο μέταλλο. Έγινε ταυτόχρονα και μέλος της Ελευθεριακής Ομοσπονδίας Νεολαίας (FIJL), όπου έσβησε τη δίψα της για ανάγνωση, με έργα των Μπαλζάκ, Ζολά και Ρουσσώ, καθώς και αναρχικών κλασικών, όπως του Anselmo Lorenzo και του Μιχαήλ Μπακούνιν.

Το σωματείο των μεταλλεργατών, το οποίο τη δέχτηκε περίπου σαν μικρή μασκότ, έγινε δεύτερο σπίτι της. Όταν οι γονείς της αντέδρασαν για το γεγονός ότι πήγαινε σε βραδινές συνελεύσεις, η Pepita παρότρυνε τον πατέρα της να έρθει μαζί της. Εκείνος, αφού είδε ποιοι ήταν αυτοί οι άνθρωποι και πως της φέρονταν, δεν παραπονέθηκε ποτέ ξανά. Αντιθέτω, περηφανευόταν στους φίλους του για την κόρη του που θα απελευθέρωνε το προλεταριάτο!

Μέσα από τις επαφές που ανέπτυξε με τους μεταλλεργάτες, η Pepita, σε μικρό χρονικό διάστημα, έμαθε αρκετά για τα σωματεία και τον αναρχοσυνδικαλισμό. Εκείνοι την ενθάρρυναν να οργανώσει τις νεαρές εργάτριες στη δουλειά της –ήταν ράφτρα- και πράγματι το εκανε. Και όταν το αφεντικό της την απέλυσε, εξαιτίας της συνδικαλιστικής της δράσης, χρησιμοποιώντας κάποια δικαιολογία, οι σύντροφοί της από το σωματείο μετάλλου έσπευσαν σε βοήθεια, με αποτέλεσμα να επαναπροσληφθεί.

Συνέχισε να αγωνίζεται μέσα από τη CNT και την Ελευθεριακή Νεολαία τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’30 και μέχρι τον πρώτο χρόνο από το ξέσπασμα του πολέμου. Όταν τον πρώτο καιρό του πολέμου σκοτώθηκε ο σύντροφός της, το σωματείο των μεταλλεργατών κατέβαλε σε εκείνην το μισθό του, ώστε να μπορεί να συνεχίσει τις προσπάθειές οργάνωσης των γυναικών στον πόλεμο.

Η Ισπανική Επανάσταση ξέσπασε τον Ιούλιο του 1936. Η Pepita εκδήλωσε την προθυμία της να συμμετάσχει στην αναρχική Φάλαγγα Durruti σε ηλικία 16 ετών, αλλά οι υπεύθυνοι της Φάλαγγας της είπαν ότι θα ήταν πιο χρήσιμη στα μετόπισθεν.

Continue reading “Pepita Carpena (19 Δεκεμβρίου 1919-05 Μαϊου 2005): η γνωριμία με το ελευθεριακό κίνημα, ο συνδικαλισμός και οι Mujeres Libres” →
δυσήνιος ίππος Aρθρα-Αναλυσεις, Μεταφρασεις

Αλεξάντερ Μπέρκμαν (21 Νοεμβρίου 1870 – 28 Ιουνίου 1936)

Παρακάτω, η βιογραφία του Α.Μπερκμαν, όπως παρατίθεται στην ελληνική έκδοση “Το αλφαβητάρι του αναρχισμού”, από τις εκδόσεις ΚΑΤΣΑΝΟΣ (Θεσσαλονίκη).

Ο Αλεξάντερ Μπέρκμαν γεννήθηκε το Νοέμβρη του 1870 στο Βίλνο (πρωτεύουσα της Λιθουανίας) που ανήκε τότε στη Ρωσική ιστορία. Η εποχή εκείνη ήταν από τις πιο μαύρες περιόδους της αντίδρασης. Γιατί, μολονότι το επαναστατικό αντιτσαρικό κίνημα στη Ρωσία άλλαξε κατεύθυνση – οι μηδενιστές, αριστοκρατικής κυρίως καταγωγής, είχαν σταματήσει τη δράση τους στην ύπαιθρο. Η επαναστατική δραστηριότητα είχε περιοριστεί στις μεγάλες πόλεις. Άνθιζε η τρομοκρατία, η εξουσία κατάφερε να επιβληθεί και να εξορίσει τους πιο πολλούς επαναστάτες στη Σιβηρία (ανάμεσα τους και το θείο του Αλεξάντερ, τον Μαξίμ). Ο δεκαπεντάχρονος τότε Αλεξάντερ προσχώρησε στο επαναστατικό κίνημα, με αποτέλεσμα να τον αποβάλουν από το σχολείο του κι απ’ όλα τα σχολεία της χώρας. Αναγκάστηκε, λοιπόν, να εγκαταλείψει τη Ρωσία και να πάει στα 1888 στις ΗΠΑ. Ούτε εκεί, όμως, δεν ήταν παράδεισος για τους επαναστάτες.

Γιατί, στα 1882 είχε φτάσει στη Ν. Υόρκη ο Γερμανός κήρυκας της επαναστατικής βίας Γιόχαν Μοστ. Περιόδευσε όλες τις ΗΠΑ προπαγανδίζοντας τις ιδέες του και βρήκε το πιο πρόσφορο έδαφος στο Σικάγο. Εκεί, στα 1883 υπήρχαν πολλοί αναρχικοί, που εξέδιδαν και έντυπα σε γερμανική, βοημική και αγγλική γλώσσα· υπήρχε και γερό αναρχικό εργατικό συνδικάτο ήδη στα 1883. Σε μια απεργία, την ακολούθησε συγκέντρωση και σύγκρουση με την αστυνομία στις 3 του Μάη του 1886, ρίχτηκε μια βόμβα που σκότωσε επτά αστυνομικούς. Εξαπολύθηκε άγριο κυνήγι των αναρχικών και συνελήφθησαν οκτώ γνωστοί αναρχικοί που δικάστηκαν με την κατηγορία της ανθρωποκτονίας. Οι επτά καταδικάστηκαν σε θάνατο, και στις 17 του Νοέμβρη του 1887 οι τέσσερις απαγχονίστηκαν. Οι άλλοι έμειναν στη φυλακή και αφέθηκαν μετά από κάμποσα χρόνια ελεύθεροι μετά από καινούρια δίκη. (Σημειώνεται ότι η πρώτη δίκη δεν βασίστηκε σε συγκεκριμένα στοιχεία, αλλά είχε θεωρήσει επαρκή απόδειξη το ότι οι κατηγορούμενοι ήταν αναρχικοί). Λίγους μήνες μετά απ’ αυτό έφτασε στην χώρα ο νεαρός Αλεξάντερ.

Continue reading “Αλεξάντερ Μπέρκμαν (21 Νοεμβρίου 1870 – 28 Ιουνίου 1936)” →
δυσήνιος ίππος Aρθρα-Αναλυσεις, Ζερμιναλ

Από την ιμπεριαλιστική εκστρατεία της Αντάντ για τον διαμελισμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (1919) στην Μικρασιατική Καταστροφή και το τέλος της Μεγάλης Ιδέας (1922)

Εκατό χρονιά μετά τη μικρασιατική καταστροφή, που σηματοδότησε την κατάρρευση της «Μεγάλης Ιδέας», η επίσημη ιστοριογραφία και οι ιδεολογικοί μηχανισμοί του αστικού κράτους επιμένουν να συσκοτίζουν τις πραγματικές συνθήκες και τις αιτίες που προκάλεσαν τον θάνατο, τον ξεριζωμό και τη δυστυχία για εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους. Τα παπαγαλάκια των «εθνικών μύθων» επιμένουν να παρουσιάζουν τη σφαγή σε ένα στενό πλαίσιο ελληνοτουρκικής διαμάχης, που αποκόβει τα γεγονότα από τους ευρύτερους ανταγωνισμούς των μεγάλων δυνάμεων του καπιταλιστικού – ιμπεριαλιστικού συστήματος και τον ειδικό ρόλο του ελληνικού κράτους στην επιχείρηση λεηλασίας της καταρρέουσας Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η ιμπεριαλιστική αρπακτικότητα, η υποβασταζόμενη επιθετικότητα του ελληνικού εθνικισμού και η πολιτική σκληρών διωγμών του τουρκικού εθνικισμού (με τη βοήθεια των Γερμανών) στην προσπάθεια χτισίματος ενός ομογενοποιημένου, «καθαρού» τουρκικού έθνους – κράτους συναποτέλεσαν τις πηγές του δράματος που βίωσαν εκατοντάδες χιλιάδες απλοί άνθρωποι κάθε εθνικότητας.

Continue reading “Από την ιμπεριαλιστική εκστρατεία της Αντάντ για τον διαμελισμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (1919) στην Μικρασιατική Καταστροφή και το τέλος της Μεγάλης Ιδέας (1922)” →
δυσήνιος ίππος Aρθρα-Αναλυσεις, Βιβλιοθηκη, Ζερμιναλ

Ένας αιώνας Διεθνής Ένωση των Εργαζομένων (ΑΙΤ-IWA): Από τον επαναστατικό συνδικαλισμό στον αναρχοσυνδικαλισμό

«Ο μύθος του Nin ή του Durruti δεν μας είναι καθόλου χρήσιμος παρά μόνο γιατί οι ελλείψεις και τα λάθη τους κάτι μας διδάσκουν. Οι μύθοι του χθες είναι οι αλυσίδες του σήμερα. Το να αποκαλύψουμε τα λάθη τους μας επιτρέπει να προχωρήσουμε πέρα από το σημείο της αποτυχίας τους».
Agustin Guillamon – Η Θεωρητικοποίηση των Ιστορικών Εμπειριών

Ο Δεκέμβριος του 2022 σηματοδότησε την εκατονταετηρίδα της Διεθνούς Ένωσης Εργαζομένων (IWA). Ιδρυμένη από μια σειρά συνδικαλιστικών ενώσεων ως εναλλακτική απάντηση στην Κομμουνιστική Διεθνή, η IWA οργάνωσε κάποτε εκατομμύρια εργάτες. Τα συνδικάτα έγιναν καθοδηγητικές οργανώσεις σε κοινωνικές εξεγέρσεις σε όλη τη Λατινική Αμερική και την Ευρώπη. Η Confederación Nacional deTrabajadores (CNT) συγκεκριμένα ήταν η πρωτοπόρα οργάνωση της ισπανικής επανάστασης όπου τέθηκαν σε δοκιμασία και τα όρια του αναρχοσυνδικαλισμού.
Πολλοί υλικοί και πολιτικοί παράγοντες συνέβαλαν στην ταχεία άνοδο και πτώση του επαναστατικού συνδικαλισμού.

Συνδικαλισμός και Αναρχοσυνδικαλισμός
Ενώ ο συνδικαλισμός (syndicalism) είναι ουσιαστικά συνώνυμος με την εργατική ένωση (unionism στα αγγλικά), ο όρος συνήθως χρησιμοποιείται στα αγγλικά για να υποδηλώσει μια ριζική, ιδεολογική διαφορά στον τυπικό οικονομικό συνδικαλισμό. Τα συνδικάτα, τουλάχιστον θεωρητικά, είναι φορείς εργαζομένων ενωμένοι για να παλέψουν για τα οικονομικά αιτήματα και για τα κοινά υλικά συμφέροντά τους. Ο συνδικαλισμός προτείνει ότι μέσω της οργάνωσης των εργατών σε επαναστατικά συνδικάτα είναι δυνατό να ανατραπεί ο καπιταλισμός και να εγκαθιδρυθεί μια σοσιαλιστική κοινωνία. Τα επαναστατικά συνδικάτα, με τη σειρά τους, διακρίνονται από τις πολιτικές οργανώσεις που υποκινούνται από συγκεκριμένες ιδεολογίες και όχι από υλικά ταξικά συμφέροντα. Καθώς το «συνδικάτο» είναι ένα μέσο για επαναστατικούς σκοπούς, οι εργάτες είναι καλύτερα να χρησιμοποιούν τις μαχόμενες οικονομικές οργανώσεις της τάξης τους παρά πολιτικές οργανώσεις όπως τα κόμματα.
Οι συνδικαλιστές απορρίπτουν ουσιαστικά τη διχοτόμηση μεταξύ «πολιτικών» και «οικονομικών» αγώνων, βλέποντάς τους ως ένα και το αυτό που πρέπει να παλευτεί από τους εργάτες μέσω ενιαίων οργανώσεων.
Ο αναρχοσυνδικαλισμός, ωστόσο, είναι ο συνδυασμός αναρχικών στόχων με τον «συνδικαλισμό», ή οργάνωση μέσω συνδικάτων ως μέσο για την επίτευξη ειδικών αναρχικών σκοπών. Οι αναρχοσυνδικαλιστές, σε αντίθεση με τον συνδικαλισμό ευρύτερα, είναι ρητά φεντεραλιστές και δίνουν έμφαση στην οριζόντια οργάνωση, την αντιπροσώπευση παρά την εκπροσώπηση, τις μαζικές συνελεύσεις για τη λήψη αποφάσεων και την περιορισμένη θητεία για τους λίγους απαιτούμενους αξιωματούχους.

Continue reading “Ένας αιώνας Διεθνής Ένωση των Εργαζομένων (ΑΙΤ-IWA): Από τον επαναστατικό συνδικαλισμό στον αναρχοσυνδικαλισμό” →
δυσήνιος ίππος Aρθρα-Αναλυσεις, Διεθνη, Ζερμιναλ

150 χρόνια από την Αναρχική Διεθνή στο Saint-Imier, ο Αναρχισμός πιο επίκαιρος από ποτέ!

Η φετινή 15η Σεπτεμβρίου σηματοδότησε την 150η επέτειο του Συνεδρίου του St. Imier στην Ελβετία, όταν εργάτες που εκπροσωπούσαν τμήματα της Διεθνούς Ένωσης Εργαζομένων ανασυγκρότησαν τη Διεθνή σύμφωνα με αντιεξουσιαστικές γραμμές, μετά την αποπομπή των Μιχαήλ Μπακούνιν και Τζέιμς Γκιγιώμ από τη Διεθνή, κατόπιν εντολής των Μαρξ και Ένγκελς στο Συνέδριο της Χάγης στις 7 Σεπτεμβρίου 1872. Μεταφράσαμε και δημοσιεύουμε το παρακάτω άρθρο του Brian Morris από το τεύχος 70 του αναρχικού περιοδικού Organise! της Βρετανικής Αναρχικής Ομοσπονδίας ως μια προσπάθεια υπενθύμισης των ιστορικών καταβολών του αναρχισμού και προβολής τους στο σήμερα όπου η ρευστότητα και η εισροή στο κίνημα αντιλήψεων άσχετων με τις παραδοσιακές του μορφές και τις βασικές στοχεύσεις του, επιβάλλει τη θεωρητική και πολιτική επαναφορά σε εκείνες τις πρωταρχικές στιγμές γέννησης του, τότε που αποτελούσε ένα υπολογίσιμο μέγεθος μέσα στους αγώνες της εργατικής τάξης και της κοινωνίας. Η διεθνής συνάντηση για τον εορτασμό της 150ης επετείου του Συνεδρίου του St. Imier θα πραγματοποιηθεί τον Ιούλιο του 2023 στη μικρή ελβετική πόλη. Το άρθρο γράφτηκε το 2012.

Continue reading “150 χρόνια από την Αναρχική Διεθνή στο Saint-Imier, ο Αναρχισμός πιο επίκαιρος από ποτέ!” →