Αυτές οι νύχτες είναι του Μιχάλη

Αυτές οι νύχτες είναι του Μιχάλη

Γράφει ο Νίκος Μπ.

Οι νεκροί του Πολυτεχνείου δεν σταματούν σε εκείνους του 1973. Συνεχίζονται στην “επέτειο” της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου το 1980, όταν μετά την πρώτη έντονα συγκρουσιακή διαδήλωση της μεταπολίτευσης δολοφονούνται η εργάτρια Σ. Κανελλοπούλου και ο φοιτητής Ι. Κουμής έπειτα από τη βία των ένστολων σκυλιών του κράτους. Στο Πολυτεχνείο του 1985, με νεκρό τον αναρχικό μαθητή Μ. Καλτεζά, που δολοφονείται από τον μπάτσο Μελίστα με ευθεία βολή. Γενικότερα, επί διακυβέρνησης ΠΑΣΟΚ αναβαθμίστηκε η καταστολή. Χαρακτηριστική η επιχείρηση “Αρετή”, που είχε στόχο την αστυνομοκρατία, την καταστολή των αγώνων μέσα από πολλές επιθέσεις σε διαδηλώσεις και την προσπάθεια υπονόμευσης της γειτονιάς των Εξαρχείων.

Πολυτεχνείο 1985

Όλα κυλούσαν αρμονικά, σαν μια καθιερωμένη “εθνική εορτή”. Γίνεται η πρώτη εμφάνιση αναρχικών μαθητών και αγριονεολαίων, που εμφανίζονται σαν μελανό σημείο στο τριήμερο του Πολυτεχνείου, το οποίο περιβάλλεται από εκδηλώσεις οργανώσεων και δηλώσεις πολιτικών. Πίσω όμως από τους τύπους, μια μέρα πριν το τριήμερο του Πολυτεχνείου, μέλη της φασιστικής οργάνωσης ΕΠΕΝ μαχαίρωσαν τρεις Τούρκους πολιτικούς πρόσφυγες, οι οποίοι μοίραζαν πολιτικό υλικό κατά της χούντας του Έβρεν. Έτσι δημιουργήθηκε ένταση και ακολούθησαν επιθέσεις στα γραφεία της οργάνωσης, έπειτα από πορεία αναρχικών. Η ΕΠΕΝ, από την πλευρά της, ανταπαντά με το κάψιμο του αναρχικού βιβλιοπωλείου “Ελεύθερος Τύπος”, και αναρχικοί, ως αντίποινα, επιτίθενται στη φασιστική “Νέα Θέση”.

Η πορεία. 17 Νοέμβρη 1985

Υπάρχει έντονη παρουσία μπάτσων γύρω από την προσυγκέντρωση των αναρχικών, που στη συνέχεια ενώνεται με την υπόλοιπη πορεία και καταφέρνει να τους ξεφύγει. Όταν η πορεία περνάει το Σύνταγμα, πραγματοποιούνται επιθέσεις σε γραφεία νοτιοαφρικανικών αερογραμμών, ως ένδειξη διεθνιστικής αλληλεγγύης και αντιπαράθεσης στις ρατσιστικές δολοφονίες του καθεστώτος. Στη συνέχεια σπάζονται βιτρίνες στο εστιατόριο του Χίλτον, η πορεία συνεχίζει και οι αναρχικοί πετροβολούν τους μπάτσους. Η πορεία περνάει από την αμερικανική πρεσβεία, όπου οι δυνάμεις της κοινοβουλευτικής αριστεράς τη φυλάνε ώστε να περιοριστούν οι συγκρούσεις· παρ’ όλα αυτά, ο πετροπόλεμος συνεχίζεται.

Αφού τελειώνει η πορεία, μπάτσοι μπαίνουν στα Εξάρχεια, όπου κυνηγιούνται από αναρχικούς και τελικά αποχωρούν, εκτοξεύοντας απειλές. Αργότερα το βράδυ, αναρχικοί επιτίθενται με μολότοφ στη σταθμευμένη κλούβα στη Στουρνάρη. Η κλούβα τυλίγεται στις φλόγες και, καθώς οι σύντροφοι αποχωρούν, ο μπάτσος Μελίστας, σύμφωνα με μαρτυρίες, γονατίζει, στοχεύει και πυροβολεί τον 15χρονο αναρχικό μαθητή Μ. Καλτεζά, σκοτώνοντάς τον. Συνεχίζει να πυροβολεί, χωρίς όμως να πετύχει κανέναν άλλον.

Λίγο αργότερα, στα Εξάρχεια επικρατεί αναβρασμός. Οι σύντροφοι του Μιχάλη δεν γνωρίζουν ακόμη πως είναι νεκρός. Η ώρα περνά, οι γείτονες φωνάζουν και δημοσιογράφοι τρέχουν πάνω στον νεκρό, καθώς το ασθενοφόρο τον παραλαμβάνει. Τα ΜΑΤ περικυκλώνουν και επιτίθενται στα Εξάρχεια,συλλαμβάνοντας περαστικούς χωρίς λόγο. Οι σύντροφοι του Μιχάλη μαθαίνουν πια πως είναι νεκρός και οι οργισμένοι νέοι ξεκινάνε να σπάνε βιτρίνες από μαγαζιά στην γύρω περιοχή.

Κατάληψη Χημείου

Ακολουθεί η κατάληψη του Χημείου. Απαλλοτριώνεται υλικό για τη μικροφωνική της κατάληψης από γειτονικό μαγαζί, στήνονται οδοφράγματα επί της Ναβαρίνου και ενημερώνονται γνωστοί σύντροφοι για την κατάληψη. Μέχρι το πρωί σημειώνονται συγκρούσεις με τις αστυνομικές δυνάμεις. Τότε περνά η διεύθυνση του πανεπιστημίου και δίνει το “οκ” για την εκκένωση της κατάληψης.

Το απόγευμα πραγματοποιείται επίθεση στους μπάτσους έξω από τα γραφεία του ΠΑΣΟΚ από διαφορετικές ομάδες αναρχικών. Όσο βραδιάζει, ξεκινά η προσπάθεια εκκένωσης και οι γύρω δρόμοι γεμίζουν με χημικά. Οι καταληψίες προσπαθούν να απωθήσουν τα ΜΑΤ με μολότοφ, αλλά αποτυγχάνουν. Ένοπλες στρατιωτικές δυνάμεις ανεβαίνουν στην ταράτσα της κατάληψης χρησιμοποιώντας σκάλες της Πυροσβεστικής. Προς το βράδυ, οι καταληψίες καταφέρνουν να διαφύγουν μέσω των υπογείων και των αεραγωγών του κτηρίου, ενώ οι υπόλοιποι 37, που δεν τα καταφέρνουν, συλλαμβάνονται. Κατά τη μεταφορά και στην Ασφάλεια, βασανίζονται από μπάτσους και παρακρατικούς.

Πίσω στο πολυτεχνείο

Μετά την εκκένωση του Χημείου, πλήθος κόσμου συγκεντρώνεται στο Πολυτεχνείο. Γίνονται συζητήσεις και ξεκινά αυθόρμητη πορεία. Ο κόσμος είναι οργισμένος· σπάνε και καίνε όλες τις τράπεζες στο πέρασμά τους. Τα ΜΑΤ και οι ΜΕΑ επιτίθενται στην πορεία και ο κόσμος επιστρέφει στο Πολυτεχνείο.

Γύρω στις 7 μ.μ. οι συγκρούσεις ξεκινούν ξανά. Χρησιμοποιούνται λεωφορεία ως οδοφράγματα και καταστρέφονται καταστήματα και τράπεζες. Γύρω από το Πολυτεχνείο, πλάι στους μπάτσους, βρίσκονται ΠΑΣΟΚοι, φασίστες και λοκατζήδες, οι οποίοι αποκρούονται από νεολαίους και εργάτες που τάσσονται στο πλευρό των αναρχικών. Το Πολυτεχνείο πλέον βρίσκεται υπό κατάληψη από αριστερούς· λειτουργεί ως ορμητήριο, διαθέτει ραδιοφωνικό σταθμό και ιατρείο.

Καθώς πληθαίνουν οι τραυματίες από τις συγκρούσεις, εθελοντές γιατροί σπεύδουν να το πλαισιώσουν. Περνούν 170 τραυματίες, ενώ οι πιο βαριά τραυματισμένοι μεταφέρονται στο νοσοκομείο, όπου και συλλαμβάνονται. Μετά από πολύωρες συγκρούσεις μεταξύ εξεγερμένων, μπάτσων και παρακρατικών, γίνεται η πρώτη προσπάθεια των δήθεν αγανακτισμένων να εισβάλουν στην κατάληψη. Ύστερα από μεγάλη προσπάθεια, τα ξημερώματα καταφέρνουν να μπουν μέσα, ρίχνοντας την κεντρική πύλη του Πολυτεχνείου. Οι εξεγερμένοι, που είχαν ξεπεράσει τους 1.500, αντεπιτίθενται ενωμένοι και τους πετούν έξω. Οι παρακρατικοί συνεχίζουν να προσπαθούν να εισβάλουν στο κατειλημμένο Πολυτεχνείο μέχρι το πρωί, οπότε και αποσύρονται.

Την ίδια μέρα, πατώντας πάνω στις συγκρούσεις, οργανώσεις της κοινοβουλευτικής αριστεράς προσπαθούν να μπλοκάρουν τα εξεγερτικά γεγονότα. Παρ’ όλα αυτά, πραγματοποιείται και το απόγευμα πορεία διαμαρτυρίας. Αργά το βράδυ γίνεται συνέλευση, όπου οι φοβισμένες αριστερές δυνάμεις προτείνουν το άνοιγμα της κατάληψης. Οι αναρχικοί αποχωρούν από τη συνέλευση διαφωνώντας και την επόμενη μέρα η κατάληψη ανοίγει, με μια μεγάλη πορεία διαμαρτυρίας, αφήνοντας πίσω της έναν μεγάλο κύκλο αντίστασης απέναντι στο κράτος.

Στις 19/11 αφήνονται πλέον ελεύθεροι οι 37 συλληφθέντες του Χημείου, βαριά βασανισμένοι. Όλοι οι συλληφθέντες (πλην ενός 13χρονου) ξεκινούν απεργία πείνας και δίψας, διαμαρτυρόμενοι για την κρατική βία και την παράνομη κράτησή τους, με βασικό αίτημα την απελευθέρωση όλων των κρατουμένων των γεγονότων.

Λίγες ημέρες αργότερα, όμως, ο ανακριτής αποφασίζει την προφυλάκιση 16 αγωνιστών, ενώ οι υπόλοιποι αφήνονται ελεύθεροι με περιοριστικούς όρους, την ίδια στιγμή που ο δολοφόνος μπάτσος Μελίστας απελευθερώνεται. Οι 16 προφυλακισθέντες διασκορπίζονται σε διάφορες φυλακές, γεγονός που τους αναγκάζει να σταματήσουν την απεργία πείνας, εκτός από τον σύντροφο Χ. Κουτελιέρη, ο οποίος τη συνεχίζει, με αποτέλεσμα να απελευθερωθούν τελικά οι 15 αγωνιστές.

Εντέλει, ο Μελίστας στην πραγματικότητα δεν τιμωρήθηκε ποτέ, διότι η αστική δικαιοσύνη ποτέ δεν τιμωρεί εκείνους που την υπηρετούν. Η ενέργειά του ήταν συνδεδεμένη με τις κρατικές προσταγές σχετικά με την τρομοκρατία και την καταστολή. Η ιστορία επαναλήφθηκε το 2008 με τη δολοφονία του αναρχικού μαθητή Α. Γρηγορόπουλου από τον μπάτσο Κορκονέα, γιατί το πρόσωπο του κράτους δεν αλλάζει. Συνεχίζει να βασανίζει, να δολοφονεί και να εκδικείται όποιον αντιστέκεται.

Από τα εργατικά ατυχήματα και τις δολοφονίες στα σύνορα, στα εγκλήματα των Τεμπών και της Πύλου, στους νεκρούς Ρομά από σφαίρες μπάτσων, στη δολοφονία του Β. Μάγγου έπειτα από βασανισμό του, έως όλα τα υπόλοιπα θύματα αστυνομικής βίας και τους φυλακισμένους αγωνιστές.