Κάποια σχόλια με αφορμή την κακοκαιρία «Ντάνιελ» από έναν κάτοικο της Καρδίτσας
Μια έκφραση αλήθειας που ακούγεται όλο και συχνότερα στον κάμπο της Καρδίτσας. Σε έναν νομό που αποτελεί εδώ και χρόνια τον φτωχό συγγενή της Θεσσαλίας καταλαμβάνοντας ταυτόχρονα την προτελευταία θέση στους νομούς της χώρας (51η) στην κατάταξη υπολογισμού του μέσου κατά κεφαλή ΑΕΠ σε βάθος 20ετίας από το 2000 μέχρι το 2019, πριν την έναρξη της πανδημίας! Έναν νομό που σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (2021) μειώθηκε ο πληθυσμός του κατά 9%, περίπου 15000 κάτοικοι και συνεχίζει να μειώνεται με γρήγορους ρυθμούς και δεν είναι τυχαίο…
Τίποτα δεν έχει αλλάξει από το Σεπτέμβρη του 2020 όταν χτύπησε τη περιοχή της Καρδίτσας η κακοκαιρία με το όνομα «Ιανός» μέχρι την πρόσφατη κακοκαιρία «Ντάνιελ» το Σεπτέμβριο του 2023! Ένα προαναγγελθέν έγκλημα που όλοι γνωρίζαμε πως ήταν θέμα χρόνου να συμβεί, αλλά και να επαναληφθεί, βρίσκοντας δυστυχώς πολλούς συνανθρώπους μας ακόμη με ανοιχτές πληγές ήδη από την προηγούμενη πλημμύρα. Οι δολοφονικές πολιτικές δήμων, περιφέρειας, κυβέρνησης που υποβαθμίζουν καθημερινά τη ζωή των κατοίκων που ζουν και εργάζονται στα χωριά του κάμπου, έδειξαν πλήρη αδιαφορία και αδυναμία να υλοποιήσουν ουσιώδη αντιπλημμυρικά έργα ώστε να θωρακίσουν ευάλωτες περιοχές που είχαν βρεθεί στο παρελθόν στην ίδια κατάσταση. Τότε, το κεντρικό μαζί με το τοπικό κράτος διαβεβαιώνανε ότι τα χρήματα που θα δοθούνε θα εξαφανίσουνε το κίνδυνο όμοιας καταστροφής.
Και να που πάλι είμαστε πρωταγωνιστές στο ίδιο έργο που παίζεται για 2η φορά μέσα σε τρία χρόνια! Τραγωδία με δεκάδες νεκρούς και τεράστιες περιβαλλοντικές και υλικές καταστροφές. Μια ολόκληρη αγροτική περιοχή που στηριζόταν κατά 90% στο πρωτογενή τομέα έχασε μέσα σε μια μέρα όλο το ζωικό και φυτικό της κεφάλαιο! Χιλιάδες σπίτια ακατάλληλα και εκατοντάδες γκρεμισμένα, περιουσίες μιας ζωής χαμένες μέσα σε λίγα λεπτά, με ανθρώπους ακόμη να μένουν στοιβαγμένοι στο κλειστό γυμναστήριο του Παλαμά είτε να είναι υποχρεωμένοι να φιλοξενούνται σε σπίτια συγγενών και φίλων. Ενώ όσοι δεν είχαν άλλη επιλογή νοίκιασαν σε πολύ υψηλότερη τιμή σπίτια στην πόλη της Καρδίτσας με τους μαυραγορίτες να τρίβουν τα χέρια τους χτυπώντας το συμπολίτη τους εκεί που πονάει, στην τσέπη του. Είναι πασιφανές ότι όλη αυτή η περιοχή δεν θα γίνει ποτέ ξανά η ίδια με τις παραγωγικές ηλικίες να έχουν ήδη μεταναστεύσει σε άλλες πόλεις για εύρεση εργασίας και οι μεγαλύτερες ηλικίες είναι σίγουρο πως δεν θα χτίσουν το σπίτι τους από την αρχή, δεν θα φτιάξουν ξανά κήπο, χωράφι, ζώα, -με τι κουράγιο άραγε;- αλλά θα περιμένουν να ζήσουν όσα χρόνια τους απομένουν με το επίδομα ενοικίου που θα δίνουν για τους πλημμυροπαθείς και αυτό όχι για πάντα!
Θα ήθελα να κάνω δύο ξεχωριστές αναφορές: η πρώτη σχετίζεται με τη δολοφονική πρακτική του 112 του λεγόμενου Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Στέλνοντας μήνυμα σε μεταμεσονύκτιες ώρες για εκκένωση της περιοχής χωρίς κανένα σχέδιο, κατόρθωσαν να εγκλωβίσουν χειρότερα πολλούς ανθρώπους που προσπάθησαν να διαφύγουν ως καλύτερη λύση. Για όσους δεν πρόλαβαν να ανέβουν σε ψηλότερα σημεία ο θάνατος ήταν βέβαιος, το ίδιο ίσχυσε και για χιλιάδες ζώα σε όλο τον κάμπο. Ζώα που πνίγηκαν δημιουργώντας μια αποκρουστική εικόνα, θυμίζοντας ένα απέραντο νεκροταφείο. Οι εικόνες και οι μυρωδιές θα μείνουν για πάντα χαραγμένες… ένα εφιαλτικό σκηνικό που άμα δεν το ζήσεις δεν μπορείς να το καταλάβεις.
Η δεύτερη αφορά το συνονθύλευμα στρατού, αστυνομίας και πολιτικής προστασίας που απαγόρευαν την προσέγγιση σε εθελοντές και εθελόντριες με βάρκες και μεγάλα τζιπ για να περισυλλέξουν πνιγμένους, ο αριθμός των οποίων ακόμη και σήμερα να παραμένει άγνωστος. Ειδικά οι εργάτες γης βρέθηκαν στην πιο ευάλωτη θέση καθώς ζούσαν όλοι μαζί σε αποθήκες έξω από τα χωριά. Για αυτούς κανένα Μ.Μ.Εξαπάτησης δεν ασχολήθηκε!
Εδώ και τρεις μήνες το μόνο που διεκπεραιώνεται από το κράτος είναι οι διαβουλεύσεις, οι συσκέψεις και η δήλωση υποσχέσεων, χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα. Η απάνθρωπη στασιμότητα και η ανεκδιήγητη καθυστέρηση να δοθούν σοβαρές λύσεις για την οικονομική στήριξη των πλημμυροπαθών χωριών, των αγροτών, των κτηνοτρόφων και των μελισσοκόμων έχουν εξαντλήσει την υπομονή όσων έχουν χάσει όλα αυτά που με κόπο και χρόνο είχαν αποκτήσει. Δεν υπάρχει καμία ενημέρωση ούτε χρονοδιάγραμμα για τα απαραίτητα έργα. Βέβαια με μια γρήγορη ματιά μπορούμε να δούμε δεκάδες έργα που δεν τελείωσαν ποτέ για την αποκατάσταση ζημιών σε δρόμους, υποδομές, γέφυρες κλπ. ήδη από την προηγούμενη πλημμύρα του Ιανού το 2020 και άλλα τόσα έργα-μπαλώματα που φτιάχτηκαν και με την τωρινή πλημμύρα «Ντάνιελ» το 2023 και κατέρρευσαν σαν χάρτινος πύργος.
Σίγουρα θα μπορούσαμε να πούμε πως τα παραπάνω φαινόμενα που έπληξαν τη περιοχή μας θα χαρακτηρίζονταν απλά με μια λέξη. Ακραία! Οι ποσότητες ρεκόρ του νερού που έπεσαν μέσα σε μια μέρα σύμφωνα με τις επίσημες καταγραφές ήταν υπερτριπλάσιες από το Σεπτέμβριο του 2020 με τον «Ιανό». Όσοι τα ζήσαμε από κοντά γνωρίζουμε καλά πως όσα μέτρα πρόληψης και αν είχαν παρθεί ακόμη και έργα που θα μπορούσαν να έχουν γίνει για αυτό το σκοπό, η ένταση και η ποσότητα της βροχής ήταν τέτοια που ήταν αφύσικο να μην πλημμυρίζαμε. Βέβαια η απάντηση σε αυτό είναι πολύ πιο σύνθετη διότι οι περισσότερες ή αν όχι όλες οι πόλεις στη χώρα μας δεν έχουν αντιπλημμυρικό σχεδιασμό αλλά το αντίθετο.
Θα ήμασταν τουλάχιστον αφελείς αν μιλούσαμε μόνο για τις πολιτικές που οδήγησαν μια ολοζώντανη περιοχή σε αφανισμό και δεν κάναμε καμία αναφορά στην ανάλυση της κακοκαιρίας σαν έντονο καιρικό φαινόμενο, τι οδήγησε σε αυτό και πως δημιουργήθηκε, αλλά το βασικότερο πρόβλημα έγκειται στις χρόνιες απαγορευτικές πρακτικές που μας έφεραν πιο κοντά στη καταστροφή: η αποξήρανση των βάλτων του κάμπου της Θεσσαλίας, ακόμη και λιμνών για καλλιεργήσιμη γη, η εκτροπή ποταμιών εντός κατοικημένων περιοχών για την εξυπηρέτηση έργων ανάπλασης πόλης, η σμίκρυνση της φυσικής κοίτης των ποταμών κλείνοντας τα σε φρεάτια και σε τσιμέντα, το μπάζωμα ρεμάτων χτίζοντας από πάνω και το χειρότερο η κατοίκηση σε παραποτάμιες περιοχές γνωρίζοντας πως με την πρώτη μεγάλη νεροποντή θα πλημμύριζαν!
Εν κατακλείδι, αναλογιζόμενοι το μέγεθος της καταστροφής που υπέστη δις ο Θεσσαλικός κάμπος όπως και τι επικράτησε εντός των πόλεων, αντιλαμβανόμαστε ποιες θα ήταν οι συνέπειες αν το ίδιο φαινόμενο ακόμη και ασθενέστερο συνέβαινε σε μια πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή ή στο λεκανοπέδιο Αττικής…
Το σύστημα που μας πνίγει, μας καίει, μας δολοφονεί ΔΕΝ ΜΕΤΑΡΥΘΜΙΖΕΤΑΙ, ΑΝΑΤΡΕΠΕΤΑΙ
Κώστας Η. κάτοικος Καρδίτσας και μέλος του Δικτύου Αλληλεγγύης και Αγώνα
Δυσήνιος Ίππος 