Τα αστικά μμε είναι ένας πολύπλοκος και πολυδιάστατος μηχανισμός που αποτελεί δομικό στοιχείο του καπιταλισμού. Οι αστικές δημοκρατίες τα χρησιμοποιούν και τα προωθούν γιατί χρειάζονται έναν ανώδυνο τρόπο να διασφαλίσουν την ομαλή λειτουργία του καπιταλισμού στο εσωτερικό τους.
Τα μμε λοιπόν επιδρούν, πολλές φορές καταλυτικά, στην κοινωνία είτε όσον αφορά τις κοινωνικές συμπεριφορές είτε πολιτικές αποφάσεις. Τα μέσα χειραγωγούν ή τουλάχιστον προσπαθούν να χειραγωγήσουν, δηλαδή να κατευθύνουν τις επιλογές του κόσμου προς μια κατεύθυνση. Ας πάρουμε ένα κραυγαλέο παράδειγμα: Όλο το διάστημα πριν το Σεπτέμβρη του 2009 εν μέσω παγκόσμιας οικονομικής «κρίσης» η μόνη λογική λύση διακυβέρνησης που προωθούνταν από τα αστικά μμε ήταν το «σοσιαλιστικό» πασοκ. Λίγους μήνες αργότερα οι νέες βάρβαρες και εξευτελιστικές αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις ανακοινώθηκαν μέσα από έναν οχετό εκβιασμών στις εφημερίδες, τα ραδιόφωνα και την τηλεόραση. Αυτή η μεθόδευση για την ανώδυνη εξαγγελία των μέτρων δε θα μπορούσε να πετύχει αν στην κυβέρνηση ήταν η πνιγμένη στα σκάνδαλα και φορτισμένη με το Δεκέμβρη του ’08, δεξιά ν.δ.. Με όχημα το φόβο, η καλλιέργεια και αναπαραγωγή ιδεολογημάτων όπως ο ρατσισμός, το αίτημα για ασφάλεια και το εθνικό συμφέρον είναι ο βασικός τρόπος αντιπερισπασμού και αποπροσανατολισμού της κοινωνίας από την πραγματική αιτία της καταπίεσης, της μιζέριας και της δυστυχίας· τον καπιταλισμό.
Οι ειδήσεις, οι πληροφορίες, τα γεγονότα, οι κοινωνικές σχέσεις πρέπει να ελέγχονται, να φιλτράρονται και να πλασάρονται μέσα από το πρίσμα του ειδικού της ενημέρωσης. Τα μέσα διαμεσολαβούν μεταξύ του γεγονότος και του θεατή, το αναπροσαρμόζουν, του αλλάζουν το περιεχόμενο και τη σημασία, αναλαμβάνουν να βρουν λύση και το πλασάρουν τελικά στο βολεμένο στον καναπέ του κοινό, που μέσα σε 1-2 λεπτά (όσο διαρκεί ένα ρεπορτάζ ή να διαβάσει ένα άρθρο) απέκτησε πρόβλημα, πανικοβλήθηκε αλλά ως δια μαγείας ο δαιμόνιος ρεπόρτερ του το έλυσε. Και όλα αυτά χωρίς να κουνήσει ούτε το μικτό του δακτυλάκι, χωρίς να το σκεφτεί και να το συζητήσει με το διπλανό του.
Τα μέσα θέλουν να ελέγχουν κάθε έκφανση της πολιτικής ζωής, αλλά και της κοινωνικής. Από τις καθημερινές ανάγκες μέχρι το ντύσιμο , από τις διαπροσωπικές σχέσεις μέχρι την έκφραση. Ο έλεγχος αυτός δεν προκύπτει μόνο από το ρόλο τους ως μέσο εξουσία των αφεντικών αλλά από την ίδια τη φύση τους. Γιατί τα κανάλια της τηλεόρασης, οι εφημερίδες και οι ραδιοφωνικοί σταθμοί είναι εταιρίες οπότε για να μπορέσουν να επιβιώσουν στην αγορά πρέπει να έχουν κέρδος. Η βασική πηγή εσόδων στα μέσα είναι οι διαφημίσεις. Σε ποιους απευθύνονται όμως οι διαφημίσεις; Τα έντυπα, η τηλεόραση και το ραδιόφωνο δημιουργούν πρότυπα καταναλωτών: ο emo, ο trendy, ο γιάπης, η καριερίστα-μάνα-ερωμένη πρέπει να έχουν τα κατάλληλα αξεσουάρ· και αν δεν μπορούν να τα αγοράσουν ας πάρουν το καταναλωτικό δάνειο την επόμενης διαφήμισης.
Τα μμε λοιπόν έχουν καταφέρει να παίζουν βασικό ρόλο στην κοινωνία. Δύο είναι οι κύριες συνταγές που χρησιμοποιούν προκειμένου να επιβάλλουν το ρόλο τους: η κοινή γνώμη και η αντικειμενικότητα.
Κοινή γνώμη είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να εκφράσει την άποψη μιας πλειοψηφίας πάνω σε ένα θέμα. Η δημοκρατικότητα γίνεται όπλο στα χέρια των εξουσιαστών δίνοντας σάρκα και οστά σε ένα άυλο ον, χωρίς κοινωνικά και ταξικά χαρακτηριστικά, την κοινή γνώμη. Αυτό το ακαθόριστο, κενό και τελικά ψεύτικο ον μπορεί να γίνει φορέας οποιασδήποτε άποψης· από την πιο ακραία φασιστική, παράλογη οπτική, μέχρι την πλέον καταστροφική για τις κοινωνικές και διαπροσωπικές σχέσεις αντίληψη. Χρησιμοποιείται σαν δούρειος ίππος στον ταξικό ανταγωνισμό, διαστρεβλώνει την πραγματικότητα και προωθεί την εξουσία πάνω στις ζωές μας, στο όνομα μιας ψεύτικης και επικίνδυνης πλειοψηφίας. Πιο απλά δεν μπορεί να υπάρχει κοινή γνώμη μεταξύ του αφεντικού και του εργάτη, του μετανάστη και του καταπιεστή, των αυθεντιών στα κανάλια, στο ραδιόφωνο, στις εφημερίδες και του κοινού.
Άρρηκτα συνδεδεμένη με την εξουσία των μέσων είναι η αντικειμενικότητα που πασχίζουν να μας πείσουν ότι τα διακατέχει. Είναι ένα εργαλείο που το χρησιμοποιούν τεχνηέντως, γιατί σε αντίθετη περίπτωση ο ρόλος τους θα ήταν κάτι παραπάνω από προφανής. Στην αστική δημοκρατία τα μέσα πρέπει να φαίνονται αντικειμενικά αλλιώς η προσπάθειά τους να ελέγξουν μεγάλα κομμάτια του πληθυσμού θα πέσει στο κενό. Κανένας υπήκοος δεν θα αποδεχόταν την άποψη των αφεντικών έτσι απλά αν δεν του τη πλάσαραν οι «αντικειμενικοί», βουτηγμένοι στην αλήθεια και το αίσθημα δικαίου δημοσιογράφοι και παρουσιαστές. Όσο βέβαια οι αστικές «δημοκρατίες» χάνουν την εξουσία, τόσο η αντικειμενικότητα πάει περίπατο και τα φερέφωνα των εξουσιαστών αποκαλύπτουν το ρόλο τους· αυτό του εντεταλμένου προβοκάτορα κάθε προσπάθειας ανατροπής του καπιταλισμού και των δομών του.
Εν κατακλείδι, τα μμε δεν είναι φορείς της αλήθειας, αλλά της εξουσίας μέσω της οποίας και τα ίδια βαφτίστηκαν κρυφά 4η εξουσία. Το Ράδιο Κατάληψη μέσω της λειτουργίας του σαν ελεύθερο αντιεξουσιαστικό ραδιόφωνο δεν μπορεί παρά να είναι εχθρικό προς τα αστικά μμε και αυτό δεν είναι απειλή για την ελευθερία του λόγου αλλά για την ίδια την κυριαρχία.
Δυσήνιος Ίππος 