ποινικός κώδικας – Δυσήνιος Ίππος

Νέος ποινικός κώδικας και κώδικας ποινικής δικονομίας : Το ακόνισμα ενός εργαλείου ταξικής κυριαρχίας και κρατικής καταπίεσης

«…Καθώς όμως πλησιάζει το μέλλον που κυοφορεί γεγονότα, αυτά που μέλλονται να γίνουν, το μολύβι μου θροΐζει μέσα στους ψυχρούς τοίχους αυτού του τσιμεντένιου τάφου, που είναι χτισμένος πάνω στην κρύα σας συνείδηση. Θρόισμα που ανατριχιάζει το δέρμα και μπροστά του εγώ νιώθω ένα κρύο, ένα κρύο ηθικό και ανθρώπινο… Δεν θα αφήσω να σκοτώσουν τα συναισθήματά μου ούτε τη γνώμη μου ούτε να σβήσουν την κραυγή μου ούτε την παιδικότητά μου, ούτε την ελευθερία που πάλλεται μέσα μου. Δεν θα αφήσω να αλυσοδέσουν τις αξίες μου με ψέματα: αυτές αποτελούν το άλας της ύπαρξής μου, την τροφή μου. Δεν είμαι βουητό, είμαι κραυγή πολέμου μέσα από την ατελείωτη νύχτα της σκοτεινιάς των φυλακών…» Χοσέ Ταρίο Γονσάλες (Τρέξε, Άνθρωπε, Τρέξε – Ημερολόγιο από τις Φυλακές FIES)

Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας από το 2019 έως και σήμερα παρεμβαίνει διαρκώς στην ποινική νομοθεσία, με όλες τις αλλαγές να έχουν ως κοινό παρονομαστή την αυστηροποίηση των ποινών, την ένταση της καταστολής εναντίον της αγωνιζόμενης κοινωνίας και την ποινικοποίηση της φτώχειας. Με διάχυτο ποινικό λαϊκισμό και με ενδεικτικές των στοχεύσεών της, τις δηλώσεις του υπουργού Δικαιοσύνης Φλωρίδη ότι: «Τέρμα με τον δικαιωματισμό, τώρα θα ασχοληθούμε με τα δικαιώματα των θυμάτων», κατατέθηκε πρόσφατα προς διαβούλευση στη Βουλή ένα νέο σχέδιο τροποποιήσεων και παρεμβάσεων στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Προτού δούμε όμως προσεκτικά τις «μεταρρυθμίσεις» αυτές, ώστε να αντιληφθούμε το μέγεθος των αλλαγών που κομίζουν όσο και το τι σηματοδοτούν σε κοινωνικό επίπεδο, θα πρέπει πρώτα να δώσουμε μια απάντηση στο τι είναι αυτή η ίδια η ποινική νομοθεσία. Γιατί αντίθετα από ότι η αστική ιδεολογία διαχρονικά διατείνεται, η ποινική νομοθεσία δεν είναι ένα ουδέτερο πολιτικά και ταξικά εργαλείο «πάταξης του εγκλήματος», ακριβώς γιατί και το ίδιο γενικά το «έγκλημα» δεν παράγεται ούτε «εν κενώ», ούτε εξαιτίας «της ανθρώπινης φύσης», αλλά στο έδαφος της δοσμένης υλικής, κοινωνικής και ταξικής πραγματικότητας, εκείνης δηλαδή που διαφυλάσσει και θεωρεί νόμιμο, ιερό και απαραβίαστο το μεγαλύτερο και πρωταρχικό έγκλημα, αυτό της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Σε αυτό ακριβώς λοιπόν το αυστηρά καθορισμένο ταξικά και αξιακά πλαίσιο, η ποινική νομοθεσία συμπυκνώνει ένα -αντίστοιχης προέλευσης- σύνολο κρίσεων για όλες τις πλευρές της κοινωνικής ζωής : από το τι είναι δίκαιο και τι άδικο και από το χαρακτήρα και το περιεχόμενο του εγκλήματος ως έννοια, μέχρι την μεταχείριση του παραβάτη, με τελικό σκοπό τη διαφύλαξη και τη διαιώνιση του καπιταλιστικού συστήματος εκμετάλλευσης. Υπό αυτήν την έννοια δεν μπορεί να τεθεί ποτέ ζήτημα μιας δίκαιης ποινικής νομοθεσίας μέσα σε συνθήκες καπιταλισμού, όπως παράλληλα δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτές οι τροποποιήσεις της, πόσο μάλλον κάποιες τόσο βαθιές όπως είναι αυτές που φέρνει ο νέος ποινικός κώδικας, παρά μόνο μέσα από το πρίσμα της ανάγκης προσαρμογής ενός βασικού εργαλείου κρατικής και ταξικής καταπίεσης όπως είναι η ποινική νομοθεσία, στις διαρκώς οξυμένες ανάγκες του κράτους και του κεφαλαίου, εντός των συνθηκών δομικής κρίσης και πολέμου, όπως είναι αυτές που διανύουμε.

Continue reading →