Tag: πόλεμος

Όπως κάθε πόλεμος, έτσι κι ο πόλεμος στην Ουκρανία έφερε το αντιπολεμικό αντιιμπεριαλιστικό κίνημα αντιμέτωπο με δύο κεντρικά ερωτήματα. Το πρώτο ήταν αυτό σχετικά με τον χαρακτήρα του πολέμου και το δεύτερο εκείνο γύρω από τη στάση και τη στρατηγική που πρέπει να χαραχθεί απέναντι του. Το σημείωμα που ακολουθεί καταπιάνεται εν συντομία με τρεις -λιγότερο ή περισσότερο- διαδεδομένες θέσεις που διατυπώθηκαν ως προς τα παραπάνω ερωτήματα, και οι οποίες κατά τη γνώμη του γράφοντος λειτούργησαν -ανεξαρτήτως προθέσεων- ανασχετικά στην ανάπτυξη μιας επαναστατικής αντιπολεμικής αντιιμπεριαλιστικής στρατηγικής.
Προτού βέβαια αναφερθώ σε αυτές, οφείλω να καταθέσω τη δική μου θέση. Επιγραμματικά αυτή είναι: Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι ένας πόλεμος ιμπεριαλιστικός, ένας πόλεμος για την κατάκτηση αγορών και σφαιρών επιρροής και ως εκ τούτου ένας πόλεμος άδικος και τις δυο πλευρές: από τη μια το ΝΑΤΟ και το φασιστικό καθεστώς του Κιέβου που αποτελεί το οπλισμένο χέρι του, και από την άλλη η Ρωσία και κατ’ επέκταση ο ευρύτερος συνασπισμός του οποίου ηγείται μαζί με την Κίνα. Αποτελεί δε -ο πόλεμος- προϊόν της δομικής κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος και της αναδιάταξης των συσχετισμών ισχύος που αυτή παράγει, και απειλεί με το χαρακτήρα και τη διάρκεια του να παροξύνει τις υπάρχουσες αντιθέσεις σε επίπεδα γενικευμένου παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού πολέμου ανάμεσα στα δύο αντιμαχόμενα ιμπεριαλιστικά μπλοκ (Ευρωατλαντικό και Ρωσοκινέζικο). Από την παραπάνω θέση απορρέει η εξής πολιτική στάση, αντίστοιχη τηρουμένων των αναλογιών με αυτή του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, μια θέση επαναστατικού ντεφετισμού, μια θέση που δεν κάνει διάκριση ανάμεσα σε επιτιθέμενο και αμυνόμενο ιμπεριαλιστή, και η οποία όχι απλά αρνείται τη συμμετοχή των λαών και των εργατικών τάξεων στον πόλεμο, αλλά τις καλεί να στρέψουν τα όπλα αντίστροφα -να διαπράξουν δηλαδή «εσχάτη προδοσία»- στις αστικές τάξεις και τα κράτη των «δικών» τους χωρών και των «δικών» τους ιμπεριαλιστικών συνασπισμών, να μετατρέψουν δηλαδή τον πόλεμο, σε πόλεμο εμφύλιο ταξικό. Προβολή αυτής της θέσης στα καθ’ ημάς είναι η θέση για πόλεμο με τον ελληνικό καπιταλισμό και ως εκ τούτου και με τον ιμπεριαλιστικό συνασπισμό του οποίου κρίκος –εξαρτημένος- αποτελεί αυτός, κάτι το οποίο, εκτός των άλλων, συνιστά την πιο χειροπιαστή πράξη διεθνιστικής αλληλεγγύης προς τους λαούς της Ουκρανίας, όσο και έμπρακτη συμβολή προς τη διεθνή ειρήνη.

«Το κεφάλαιο το τρομάζει η έλλειψη κέρδους ή το πολύ μικρό κέρδος […]. Όταν το κεφάλαιο έχει το ανάλογο κέρδος, γίνεται τολμηρό. Με δέκα τα εκατό (10%) κέρδος αισθάνεται τον εαυτό του σίγουρο και μπορεί να το χρησιμοποιήσει κανείς παντού, με 20% γίνεται ζωηρό, με 50% γίνεται θετικά παράτολμο, με 100% τσαλαπατάει όλους τους ανθρώπινους νόμους, με 300% δεν υπάρχει έγκλημα που να μη ριψοκινδυνεύσει να το πράξει»
Καρλ Μαρξ

Ο πόλεμος δεν βιώνεται με τον ίδιο τρόπο απ’ όλους. Για τους φτωχούς πόλεμος σημαίνει θάνατος και εξαθλίωση. Για τους πλούσιος πόλεμος σημαίνει μπίζνα. Για μια χώρα σαν την Ελλάδα που έχει άμεση εμπλοκή στον πόλεμο (όχι μόνο μέσα από την αποστολή στρατιωτικού υλικού στο καθεστώς Ζελένσκι, αλλά και από τη μετατροπή της χώρας σε μια απέραντη στρατιωτική βάση των ΗΠΑ), ο πόλεμος σημαίνει περεταίρω ταξική υποτίμηση, κοινωνική ερημοποίηση, ενεργειακή φτώχεια, ακρίβεια, επισφάλεια, εντατικοποίηση της εργασίας, στρατιωτικοποίηση της οικονομίας, όξυνση της καταστολής. Αυτά για τους φτωχούς. Για τους πλούσιους ο πόλεμος είναι μια καλή ευκαιρία να (ξανα)γεμίσουν τα πορτοφόλια τους.
Το ιδιαίτερα προνομιούχο και «εθελοντικά φορολογούμενο» ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο τα τελευταία χρόνια φάνηκε ιδιαίτερα ευέλικτο μέσα στη δίνη των ενεργειακών ανταγωνισμών. Πριν από δέκα χρόνια το μερίδιό του στον παγκόσμιο στόλο μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου βρίσκονταν μόλις στο 3%. Ο πόλεμος και ο αναπροσανατολισμός της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής (με την απόπειρα απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο και την προσκόλληση στο πανάκριβο αμερικάνικο LNG, με τα ναύλα μεταφοράς μέσω Ατλαντικού να εκτοξεύονται στα 500 χιλιάδες δολάρια την ημέρα) αύξησαν ραγδαία το μερίδιο στο 21%! Ένα παράδειγμα «ευπροσάρμοστου» πλοιοκτήτη είναι ο Γιώργος Προκοπίου, ο «έλληνας εφοπλιστής με τη σωστή μύτη» σύμφωνα με τα Γερμανικά ΜΜΕ, ο οποίος την άνοιξη του 2022 υπέγραψε τη ναύλωση από τη γερμανική κυβέρνηση δύο Πλωτών Μονάδων Αποθήκευσης και Επαναεριοποίησης (FSRU). Σύμφωνα με ανακοίνωση του γερμανικού ενεργειακού κολοσσού Uniper, η εταιρεία του Προκοπίου Dynagas θα συμμετάσχει στα σχέδια ενεργειακής απεξάρτησης της Γερμανίας από το ρωσικό αέριο με δύο υπερσύγχρονα τάνκερ, το Transgas Force και το Transgas Power. Σύμφωνα με τη Handelsblatt τέτοιου είδους τάνκερ υπάρχουν μόνο 48 στον κόσμο και κοστίζουν 300 εκατομμύρια δολάρια το καθένα. Όπως γράφει η εφημερίδα: «οι Έλληνες πλοιοκτήτες κατάλαβαν πολύ νωρίτερα από τους ανταγωνιστές τους από άλλες χώρες την αυξανόμενη σημασία του LNG στην αγορά φυσικού αερίου. Από τα 640 δεξαμενόπλοια LNG που πλέουν αυτή τη στιγμή στις θάλασσες του κόσμου, τα 135 ανήκουν σε Έλληνες πλοιοκτήτες, με τον Προκοπίου να ελέγχει 17 εξ αυτών». Σύμφωνα με έκθεση της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών: «οι Έλληνες πλοιοκτήτες διαθέτουν τα μεγαλύτερα μερίδια διεθνώς στην αγορά LNG µε ποσοστό 22,35%, διαδραματίζοντας, παράλληλα, πρωταγωνιστικό ρόλο και στον κλάδο του LPG, ελέγχοντας το 15,58% του παγκόσμιου στόλου υγραεριοφόρων».

«Ο πόλεμος αποτελεί ένα σημείο καμπής στην παγκόσμια γεωπολιτική τάξη, στις μακροοικονομικές τάσεις και στις αγορές κεφαλαίου»
(Λάρι Φινκ, ιδρυτής της Black Rock)

Στις 7 Απριλίου του 2022 προσερχόμενος στη σύνοδο των υπουργών εξωτερικών του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες ο Ουκρανός ΥΠΕΞ Ντμίτρο Κουλέμπα έκανε μια σαφέστατη δήλωση για το τι ζητάει το Κίεβο από τη Συμμαχία: «Η ατζέντα μου είναι πολύ απλή. Περιλαμβάνει μόνο τρία αντικείμενα: όπλα, όπλα και όπλα. Τα κράτη του NATO φυσικά έσπευσαν να υλοποιήσουν το χατίρι στο χαϊδεμένου τους παιδιού, προσφέροντας απλόχερα τεράστια πακέτα στρατιωτικής βοήθειας που περιλαμβάναν μεταξύ άλλων: το σλοβάκικο σύστημα αεράμυνας S-300, το πυραυλικό σύστημα Javelin, αντιαεροπορικά συστήματα Stringer, τακτικά μη επανδρωμένα εναέρια συστήματα, τεθωρακισμένα Stormer, καλάσνικοφ, αντιαρματικά, πυρομαχικά κλπ. Ήταν, μάλιστα, τέτοιος ο όγκος της στρατιωτικής ενίσχυσης που ώθησε το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ να δημιουργήσει ένα Κέντρο Ελέγχου στο αρχηγείο της Ευρωπαϊκής Διοίκησης των ΗΠΑ, που βρίσκεται στη Στουτγάρδης της Γερμανίας, με σκοπό τον «εξορθολογισμό της παράδοσης του στρατιωτικού υλικού», καθώς υπάρχουν διάφορες επιφυλάξεις για το ενδεχόμενο ο οπλισμός να πέσει σε «λάθος χέρια». Πρωταθλήτριες σ’ αυτή τη φρενήρη κούρσα εξοπλισμού του καθεστώτος του Κιέβου είναι (όπως ήταν αναμενόμενο) οι ΗΠΑ. Από την έναρξη της ρωσικής ιμπεριαλιστικής εισβολής στην Ουκρανία ο Μπάιντεν έχει ανακοινώσει πακέτο βοήθειας 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων. Η πλουσιοπάροχη στρατιωτική (και όχι μόνο) ενίσχυση του Κιέβου δεν είναι κάτι καινούριο, καθώς από το ξέσπασμα του υβριδικού πραξικοπήματος του Ευρω-μαϊντάν 2014 μέχρι τις παραμονές της ρωσικής εισβολής οι ΗΠΑ έχουν παράσχει στρατιωτική βοήθεια ύψους 2,7 δισεκατομμυρίων. Τα τελευταία χρόνια η Ουκρανία με τη βοήθεια των προστατών της οχυρώθηκε μιλιταριστικά αυξάνοντας τις πολεμικές της δαπάνες της κατά 72%, ενώ πέρσι οι στρατιωτικές δαπάνες έφτασαν στα 5,9 δισ. δολάρια (3,2% του ΑΕΠ).