Ξεκινάει το Μουντιάλ λοιπόν. Πριν αρχίσει ο κόσμος να μασουλαει πατατάκια βλέποντας μια διοργάνωση που έχει στηθεί πάνω σε περισσότερους από 6000 νεκρούς ας πούμε κάποια βασικά πράγματα.
Το Μουντιάλ αποτελεί ιστορικά ίσως την πιο βρώμικη αθλητική διοργάνωση στην ανθρώπινη ιστορία. Επειδή για την θέση αυτή υπάρχουν και άλλες υποψηφιότητες (όπως ας πούμε οι ολυμπιακοί αγώνες), ας πούμε πως είναι σίγουρα μια από τις πιο βρώμικες.
Το γεγονός πως οι αντιδράσεις απέναντι στο Μουντιάλ του Κατάρ είναι πρωτοφανείς (και αυτό γιατί ίσως για πρώτη φορά ανάμεσα στους διαμαρτυρόμενους βρίσκονται διάσημοι πρώην ποδοσφαιριστές, διακεκριμένοι δημοσιογράφοι, ηθοποιοί, μέχρι και σημαντικά στελέχη αθλητικών ομοσπονδιών, και όχι μόνο όσοι βλέπουν τις περιοχές τους να ισοπεδώνονται από την λαίλαπα της “ανάπτυξης” που συνήθως φέρνει μαζί της μια τέτοια διοργάνωση) δεν σημαίνει πως το επικείμενο Μουντιάλ είναι το μόνο βρώμικο. Δεν σημαίνει πως τα προηγούμενα μουντιάλ ήταν καθαρά. Ή πως είναι το μόνο που βρήκε απέναντι του κοινωνικές αντιδράσεις. Το αντίθετο.
Το μόνο καινούριο πράγμα που έχει να μας πει η γενική κατακραυγή από κάθε κατεύθυνση απέναντι στο Μουντιάλ του Κατάρ είναι πως αυτή την φορά τα σκάνδαλα, η βία, το αίμα και η απαξίωση της ανθρώπινης ζωής και αξιοπρέπειας ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο. Όχι μόνο δεν κρατήθηκαν τα προσχήματα (αυτά σπάνια κρατούνται, άλλωστε, σε τέτοιες περιπτώσεις) αλλά η μποχα του αίματος ήταν τόσο δυνατή που δεν μπορούσε να καλυφθεί με κανένα τρόπο. Ήταν τόσο μεγάλη που ανέβηκε πάνω από τα στρώματα των πληβείων που δέχονται σαρωτική επίθεση και έφτασε σε ανθρώπους που συνήθως δεν έχουν επαφή με της συνέπειες μιας τέτοιας καταστροφής. Και έγινε ενοχλητική.
Αλλά ας δούμε κάποια highlights από τα προηγούμενα Μουντιάλ. Όχι αναλυτικά highlights. Τα χοντρά-χοντρά:
1934: η FIFA δίνει το Μουντιάλ στην Ιταλία του Μουσολίνι και η διοργάνωση γίνεται όχημα προπαγάνδας του φασιστικού καθεστώτος. Φασιστικοι χαιρετισμοί, προπαγάνδα, θεάματα φασιστικού τύπου και η Ιταλία νικήτρια με τον Μουσολίνι να παραθέτει δείπνο στους διαιτητές του τελικού μια μέρα πριν τον αγώνα.
1958: η διοργάνωση δίνεται στην ποδοσφαιρομανα της εποχής, Σουηδία, σαν δώρο προς τον Γουστάβο Αδόλφο τον 6ο σε μια προσπάθεια στήριξης της μοναρχίας. Η διοργάνωση παίρνει χαρακτήρα διαφήμισης του καθεστώτος. Ο βασιλιάς στην έναρξη της διοργάνωσης δηλώνει πως η Σουηδία θα φτάσει στον τελικό. Ο ποδοσφαιρικός κόσμος της εποχής αντιμετωπίζει την δήλωση αυτή σαν κάτι φολκλορικό καθώς η αισιοδοξία του μονάρχη δεν προκύπτει από την δυναμική της Σουηδικής ομάδας. Τελικά, φαίνεται πως ο Σουηδός βασιλιάς ήξερε περισσότερη μπάλα από ότι οι ποδοσφαιρόφιλοι της εποχής, καθώς η ομάδα της Σουηδίας προχωρά μέχρι τον τελικό κάτω από συνθήκες που οι δημοσιογράφοι της εποχής χαρακτηρίζουν ως περίεργες.
1962: η Χιλή ακόμα μαστίζεται από τα αποτελέσματα του μεγαλύτερου σεισμού που έχει καταγραφεί ποτέ στην ανθρώπινη ιστορία (9,6 ριχτερ το 1960) και ο πληθυσμός της χώρας είναι αντιμέτωπος με απίστευτα μεγέθη καταστροφής αλλά οι προτεραιότητες του ντόπιου κεφαλαίου είναι σαφείς. Οι άστεγοι και οι πληγέντες μπορούν να περιμένουν. Προέχει να χτιστούν γήπεδα και ξενοδοχεία.
1978: η FIFA για ακόμα μια φορά δείχνει στον κόσμο πόσο βασικές είναι για αυτή οι αξίες τις ανθρώπινης ζωής και ελευθερίας με την ανάθεση του Μουντιάλ στην Αργεντινή του δικτάτορα Βιντελα. Η χούντα αναγάγει το γεγονός σε διοργάνωση προπαγάνδας του καθεστώτος. Οι αντιδράσεις ξεκινούν, ο στρατός ανοίγει πυρ στο ψαχνό και η αστυνομία της Αργεντινής κάνει υπερωρίες. Ο αριθμός των νεκρών και τον αγνοουμένων παραμένει αδιευκρίνιστος μέχρι σήμερα με την διεθνή αμνηστία να καλεί σε μαζικό μποϊκοτάζ του Μουντιάλ και τον Γιόχαν Κρόιφ να αρνείται να παίξει.
2014: Μουντιάλ στην Βραζιλία και ευκαιρία για το κεφάλαιο για “ανάπτυξη” και πάλι. Στο όνομα αυτής της ανάπτυξης φαβελες καταστρέφονται, κόσμος βρίσκεται στον δρόμο, γειτονιές ισοπεδώνονται και η αστυνομία αντιμετωπίζει μαζικές διαδηλώσεις και συγκρούσεις που αφήνουν πίσω τους 8 νεκρούς επίσημα καταγεγραμμένους και άγνωστο αριθμό τραυματισμένων. Και την απίστευτη δήλωση της προέδρου Ρούσεφ πως για τους φτωχούς το Μουντιάλ είναι σημαντικότερο από ένα πιάτο φαγητό.
Και φτάνουμε στο 2022 και στο Κατάρ. Η FIFA στην σύσκεψη που πραγματοποιείται στις 2/12/2010 στην Ζυρίχη ανακοινώνει πως το Κατάρ θα διοργανώσει το Μουντιάλ του 2022. Τα σκάνδαλα αρχίζουν πριν καλά καλά ολοκληρωθεί η συνεδρίαση καθώς γίνονται καταγγελίες πως ο πρόεδρος της Ασιατικής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου ο Καταριανος Μοχάμεντ Μπεν Χαμάμ μοίραζε φακέλους με επιταγές αξίας 40.000 εκαστη σε αντιπροσώπους πριν την ψηφοφορία. Σε λίγες εβδομάδες βγαίνουν στο φως καταγγελίες κατασκοπίας από το Κατάρ απέναντι στους συνδιεκδικητές του Μουντιαλ με την αμερικανική εταιρεία συμβούλων κυβερνοασφάλειας Global Risk Advisors της οποίας ηγείται ο Κέβιν Τσάλκερ, πρώην υπάλληλος της CIA να δηλώνει πως οι αρχές της Ντόχα υπέγραψαν σύμβαση μαζί της μήνες πριν από τις εκλογές του 2010. Η πρώτη καταγγελία για τις συνθήκες ζωής των εργατών που ξεκίνησαν να δουλεύουν τα έργα κατασκευής γηπέδων για το μουντιάλ έρχεται από την εφημερίδα The Guardian και ακολουθεί χιονοστιβάδα καταγγελιών από κάθε κατεύθυνση.
Εργάτες από την Ασία και την Αφρική φτάνουν στην χώρα σε καθεστώς σκλαβιάς. Τους παίρνουν τα διαβατήρια με βίαιο τρόπο και αναγκάζονται να δουλεύουν κάτω από απερίγραπτες συνθήκες μέσα στο καλοκαίρι και ενώ η θερμοκρασία στο Κατάρ αγγίζει τους 50 βαθμούς και να μένουν σε κοντέινερ ο ένας πάνω στον άλλο σε άθλιες συνθήκες. Ο απολογισμός λέει πάνω από 6000 νεκροί και ένας άγνωστος αριθμός ανθρώπων που τραυματίστηκαν σοβαρά. Η κυβέρνηση του Κατάρ δηλώνει πως οι χιλιάδες εργάτες έχασαν την ζωή τους από φυσικά αίτια και Άγγλοι δημοσιογράφοι που πήγαν στο Κατάρ για να κάνουν έρευνα για τις συνθήκες των έργων απαγάγονται, κρατούνται όμηροι και στη συνέχεια απελαύνονται από την χώρα. Η FIFA δίνει επίσημες οδηγίες σε ομοφυλόφιλους που θέλουν να δουν το Μουντιάλ να “μην φέρονται σαν ομοφυλόφιλοι αλλιώς η ασφάλεια τους δεν είναι εγγυημένη” και παράλληλα δηλώνει πως αυτό το Μουντιάλ θα είναι το πιο λαμπρό που έχει γίνει ποτέ.
Λαμπρό ίσως. Αλλά κάτω από την λάμψη, τα φώτα και τα γήπεδα με αυτόματο κλιματισμό θα βρίσκονται τα κόκαλα χιλιάδων νεκρών. Τα γήπεδα έχουν χτιστεί πάνω σε κατεστραμμένες ζωές. Ας μην το ξεχνάμε αυτό. Και ας μην δώσουμε τα 3,99 ευρο που ζητάει ο ant1 σε μια προσπάθεια να βγάλει και αυτός το δικό του μερίδιο από αυτό το πανηγύρι θανάτου που στήνετε στο Κατάρ. Ανάμεσα στην επιθυμία κάποιου να δει μπάλα και στην διατήρηση της αξιοπρέπειας ελπίζω πως για τον περισσότερο κόσμο θα υπερισχύσει στο δεύτερο.
Κώστας Στ.
Δυσήνιος Ίππος 