Εδώ και περισσότερες από δύο εβδομάδες χιλιάδες άνθρωποι κατεβαίνουν στους δρόμους των Τιράνων αλλά και άλλων αλβανικών πόλεων για να διαδηλώσουν ενάντια στην ακρίβεια. Κάποιες από τις συγκεντρώσεις έλαβαν ιδιαίτερα μαζικά χαρακτηριστικά ενώ σε αρκετές περιπτώσεις συνάντησαν την βίαιη καταστολή των μπάτσων που προχώρησαν σε συλλήψεις διαδηλωτών.
Το ξέσπασμα αυτό όμως δεν προέκυψε εν μια νυκτί.
Η κατακόρυφη άνοδος των τιμών σε είδη πρώτης ανάγκης συναντήθηκε διαλεκτικά με την προεργασία και την “δουλειά μυρμηγκιού” που έκαναν τα μέλη της συλλογικότητας Organizata Politike τους προηγούμενους μήνες, αλλά και με τους αγώνες των προηγούμενων χρόνων που δημιούργησαν μία, μετά από πολλά χρόνια, κινηματική αναφορά στην αλβανική κοινωνία.
Από τους αγώνες στα πανεπιστήμια που ξεκίνησαν το 2017 και κατάφεραν να ρίξουν τα δίδακτρα από 350/ χρόνο για τα προπτυχιακά μαθήματα σε 200 και τους εργατικούς αγώνες στα τηλεφωνικά κέντρα, στα διυλιστήρια στο Μπαλς και στα ορυχεία στην Μπουλζίκα που δημιούργησαν νέα εργατικά σωματεία, μέχρι τις διαδηλώσεις εναντίον της αστυνομικής βίας και της δολοφονίας του 25χρονου Κλοντιάν από μπάτσους και τους αγώνες ενάντια στην πατριαρχία, μία νέα γενιά αγωνιστριών και αγωνιστών τολμάει και συγκρούεται με τις πολιτικές του αλβανικού κράτους και των ντόπιων αλλά και ξένων καπιταλιστών.
Η κατάσταση στην Αλβανία
Για να καταλάβουμε όμως τις συνθήκες που επικρατούν στην κοινωνική βάση της γειτονικής χώρας αξίζει να αναφέρει πως σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία το 1/3 των πολιτών της ζει κάτω από το όριο της φτώχεια, ενώ 900.000 υπολογίζονται οι άνθρωποι που ζουν με κάτω από 5 δολάρια την ημέρα.
Οι ταξικές αντιθέσεις αποτυπώνονται χαρακτηριστικά και στο ότι το 3% του πληθυσμού της χώρας έχει πάνω από 4 δισεκατομμύρια δολάρια στις τράπεζες ενώ όλο το υπόλοιπο 97% μαζί, δεν ξεπερνάει τα 3,5 δισεκατομμύρια.
Το μεγαλύτερο μέρος των υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας, υγείας και παιδείας πέρασαν στα χέρια ιδιωτών μετά την κατάρρευση του σοσιαλισμού, κατάσταση που παίρνει ακόμα πιο μεγάλη έκταση σε σχέση με τις κύριες υποδομές της χώρας οι οποίες έχουν περάσει στα χέρια ντόπιων αλλά και ξένων καπιταλιστών.
Είναι αυτές οι οριακές συνθήκες επιβίωσης που ανάγκασαν εκατοντάδες χιλιάδες αλβανούς να μεταναστεύσουν τα προηγούμενα χρόνια.
Στο δρόμο…
Οι αγώνες που προαναφέραμε κατάφεραν να σπάσουν τη απογοήτευση και τον φόβο που κυριαρχούσε σε μεγάλο κομμάτι της αλβανικής κοινωνίας για δεκαετίες, ενέπνευσαν δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που ενεπλάκησαν σε αυτούς και όπως μας δείχνει η ιστορία ότι συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, ο κάθε ένας ξεχωριστά αποτέλεσε το γόνιμο έδαφος αλλά και την θρυαλλίδα για να γεννηθεί ο επόμενος.
Κανείς πλέον δεν μπορεί να αναζητήσει την ελπίδα στις κάλπες και αυτή ξαναζωντανεύει στο μόνο μέρος που μπορεί να υπάρξει με ρεαλιστικούς όρους: στους δρόμους όπου οι εργάτες, οι άνεργες, οι φτωχοί, οι φοιτήτριες, οι μαθητές, οι κάθε λογής καταπιεσμένοι και εκμεταλλευόμενοι διαδηλώνουν, οργανώνονται, συγκρούονται.
Σήμερα το ζήτημα της ακρίβειας συμπυκνώνει μία σειρά κοινωνικών προβλημάτων και προηγούμενων αγώνων και αποτυπώνει την όξυνση των ταξικών αντιθέσεων και της φτώχειας που βαθαίνει για εκατομμύρια ανθρώπους στην Αλβανία αλλά και σε όλο τον κόσμο.
Αυτό φαίνεται να αντιλήφθηκαν νωρίς τα μέλη της συλλογικότητας Organizata Politike αλλά και εκατοντάδες νέες και νέοι φοιτητές και εργαζόμενοι που πραγματοποιούσαν συνεχείς εξορμήσεις ενάντια στην ακρίβεια τους τελευταίους μήνες μέσω της καμπάνιας “Κοινωνική Κάρτα”, ενώ πλέον το κίνημα έχει πάρει μαζικές διαστάσεις.
Μερικά από τα συνθήματα είναι “φορολογήστε τους ολιγάρχες” και “κάτω η κυβέρνηση των ολιγαρχών” ενώ στο στόχαστρο μπαίνουν συγκεκριμένοι μεγαλοεπιχειρηματίες που ελέγχουν τα διυλιστήρια και τις εισαγωγές καυσίμων αλλά και η κυβέρνηση η οποία μέχρι πρόσφατα αρνούνταν να ελέγξει την “ελεύθερη αγορά” με αποτέλεσμα τον διπλασιασμό της τιμής του ψωμιού, ενώ πλέον τρέχει άρον-άρον να πάρει κάποια μέτρα περιορισμού της ακρίβειας τα οποία όμως ούτε αρκετά είναι, ούτε ικανοποιούν τους διαδηλωτές που επιμένουν να κατεβαίνουν στους δρόμους.
Είναι άλλωστε οι ίδιοι οι διαδηλωτές που τραγουδούν όταν κατεβαίνουν στους δρόμους “Θα βγούμε στο δρόμο/ Εκατοντάδες και χιλιάδες/ Αν δεν πέσουν οι τιμές/ Θα πέσει η κυβέρνηση!” την ίδια στιγμή που αρνούνται να δεχτούν την εκπροσώπηση των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Μία διαδηλώτρια σε μία από τις πρόσφατες διαδηλώσεις σήκωσε ένα πλακάτ το οποίο έγραφε «πολιτικά κόμματα: Ο λαός θέλει ψωμί, αλάτι και ξύλο. Ο λαός: Εχθές σπείρατε πείνα, σήμερα θα θερίσετε εξέγερση!», σκιαγραφώντας πολύ χαρακτηριστικά πως, όπως επίσης συνηθίζεται στην ιστορία, μαζί με το άνοιγμα της ψαλίδας των ανισοτήτων, μεγαλώνει και το χάσμα μεταξύ των πολιτικών κομμάτων και της κοινωνικής πλειοψηφίας.
Δεν μπορούμε να ξέρουμε το πώς και πότε θα τελειώσουν οι κινητοποιήσεις ενάντια στην ακρίβεια στην Αλβανία. Ξέρουμε όμως πως μας γεμίζουν ελπίδα και κουράγιο, υπενθυμίζοντάς μας την διεθνιστική διάσταση των προβλημάτων μας, κάτι που οφείλει να εκφράζεται και από τους ίδιους τους αγώνες μας.
Οι αγώνες αυτοί μας βοηθούν να συνειδητοποιήσουμε το ότι εδώ, στην Ελλάδα, με την ακρίβεια να σαρώνει τα εισοδήματά μας, έχουμε αργήσει ήδη.
Κι όμως είναι οι ίδιοι αγώνες που ξεκαθαρίζουν και τα καθήκοντα που πρέπει άμεσα να αναλάβουμε για να μη βυθιστούμε κι άλλο στην φτώχεια, στους αδιέξοδους ατομικούς δρόμους επιβίωσης, στον κοινωνικό κανιβαλισμό.
Για αυτό δεν είναι αντιφατικό, το ότι την ίδια στιγμή που διαβάζουμε τα ευχάριστα νέα που έρχονται από τα Τίρανα και συνειδητοποιούμε την αργοπορία μας, στο μυαλό μας γυρνάνε διαρκώς οι στίχοι των Υπεραστικών:
“Για αυτούς που χτίζουνε τον κόσμο, ποτέ δεν είναι αργά…”.
Δημήτρης Δ.
Δυσήνιος Ίππος 