Άη Στράτης: Τόπος βασανιστηρίων και επαναστατικής αξιοπρέπειας Ζήτω ο διχασμός – Θάνατος στους εκμεταλλευτές
Έτσι κι αλλιώς η γη θα γίνει κόκκινη
Ή κόκκινη από ζωή ή κόκκινη από θάνατο
Θα φροντίσουμε εμείς γι’αυτό
Έτσι πρέπει να γίνει
Έτσι θα γίνει
Έτσι πρέπει να γίνει – Πολιτικά Τραγούδια (1975),
Ως «τόπο διχασμού και δοκιμασίας», ο οποίος όμως μετατρέπεται σε ένα «ορόσημο ενότητας και αισιοδοξίας» χαρακτήρισε τον Άη Στράτη ο πρωθυπουργός, χθες, κατά την παρουσία του στο νησί. Γνωρίζοντας ότι η δήλωση αυτή θα προκαλέσει αντιδράσεις επέλεξε σκόπιμα να παραχαράξει την ιστορική μνήμη, προκειμένου να ξεπλύνει τα εγκλήματα που διέπραξαν οι πολιτικοί του πρόγονοι, να διαγράψει από τις συνειδήσεις όλων τα βασανιστήρια και τις δολοφονίες με τα οποία βρέθηκαν αντιμέτωποι στο παρελθόν χιλιάδες αγωνιστές στα διάφορα ξερονήσια ανά την επικράτεια, μεταξύ των οποίων και το νησί του Άη Στράτη, επειδή τόλμησαν να αγωνιστούν για έναν καλύτερο κόσμο.
Αντίσταση, εμφύλιος, μεταπολεμική περίοδος, χούντα: καθ’ όλη αυτή την περίοδο τα νησιά αυτά έγιναν μνημεία φρικαλεότητας από την πλευρά του κράτους και ταυτόχρονα μνημεία αξιοπρέπειας, καθώς ποτίστηκαν από το αίμα, το θάρρος, την αλληλεγγύη και τις ελπίδες των αγωνιστών, κομμουνιστών και ευρύτερα δημοκρατών αγωνιστών, οι οποίοι αντιμετώπισαν την εξορία χύνοντας ένα ποτάμι ανθρωπιάς σε κάθε σημείο του τόπου.
Είναι αλήθεια ότι, παρά το ότι όταν οι εξουσιαστές κάνουν λόγο για «εθνικό διχασμό» και ανάγκη «ενότητας» το κάνουν με σκοπό να διαστρεβλώσουν την ιστορία, αν προσπαθήσουμε να βρούμε τις πραγματικές αιτίες που οδήγησαν στο να μετατραπούν τα νησιά σε όσα αναφέρονται παραπάνω, τότε θα καταλήξουμε πράγματι, κατά μια έννοια, στον διχασμό. Σε έναν, όμως, αναπόφευκτο και αναγκαίο διχασμό. Έναν διχασμό που βασίζεται στο γεγονός ότι δεν βρισκόμαστε όλοι στην ίδια πλευρά της ιστορίας. Γιατί υπάρχει διχασμός ανάμεσα στου εξόριστους κομμουνιστές στον Άη Στράτηκαι σε όσους τους οδήγησαν στην εξορία και τους βασάνισαν. Υπάρχει διχασμός ανάμεσα στους αγωνιστές της αντίστασης και στους Ναζί με τους ντόπιους συνεργάτες τους. Υπάρχει διχασμός ανάμεσα στους αναρχικούς, τους κομμουνιστές και κάθε άλλον επαναστάτη που έχει βρεθεί κάποια στιγμή στην ιστορία έγκλειστος σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης και στους βασανιστές τους. Υπάρχει διχασμός ανάμεσα σε όσους βρέθηκαν στα στρατόπεδα θανάτου του Άουσβιτς και του Νταχάου, σε όσους έχασαν τη ζωή τουςστα κρεματόρια, και στους μισάνθρωπους δολοφόνους που τους οδήγησαν εκεί. Υπάρχει διχασμός ανάμεσα στην εργατική τάξη, που περνάει όλη της τη ζωή δουλεύοντας για ψίχουλα και στους καπιταλιστές που εκμεταλλεύονται τους εργαζομένους και ζουν ζωή χαρισάμενη. Υπάρχει διχασμός ανάμεσα στην κρατική μηχανή και στην κοινωνία που θυσιάζει τη δημιουργικότητά της και καταπιέζεται. Υπάρχει διχασμός ανάμεσα στους πρόσφυγες και τους μετανάστες που θαλασσοπνίγονται ή βρίσκονται έγκλειστοι στα διάφορα «κέντρα κράτησης» και στα κράτη που διεξάγουν πολέμους, κλείνουν τα σύνορα και τους οδηγούν στο θάνατο. Υπάρχει διχασμός ανάμεσα σε όσους οργανώθηκαν, πήραν τα όπλα και επαναστάτησαν αναζητώντας μια καλύτερη ζωή, μια ζωή ισότητας, και σε όσους τους κατέσφαξαν παλινορθώνοντας την κρατική και καπιταλιστική βαρβαρότητα.
Και η λίστα του διχασμού δεν τελειώνει ποτέ. Στην πραγματικότητα, η παραπάνω λίστα δεν αποτελεί τίποτα άλλο παρά μια σύντομη σκιαγράφηση όσων χωρίζουν, στο διάβα της ιστορίας, τους καταπιεσμένους από τους καταπιεστές, τις κυρίαρχες τάξεις από την εκμεταλλευόμενη κοινωνική βάση. Μιλάμε για δύο διαφορετικούς κόσμους, τους οποίους χωρίζει μια απέραντη άβυσσος. Οι από-τα-κάτω, αυτοί που έχουν αγωνιστεί, έχουν επαναστατήσει και έχουν υπομείνει τα βασανιστήρια, την εξορία και τον θάνατο αντιπροσωπεύουν την ελπίδα του κόσμου, την αλληλεγγύη, τη δικαιοσύνη, την ισότητα και την αξιοπρέπεια. Όσοι βρίσκονται στην άλλη πλευρά της ιστορίας αντιπροσωπεύουν με τη σειρά τους την εκμετάλλευση, την καταπίεση, την αδικία, την ανισότητα και τον θάνατο. Οι διαφορές, βλέπετε, είναι χαοτικές. Συνεπώς, κάθε προσπάθεια του πρωθυπουργού, του κάθε πρωθυπουργού, της άρχουσας τάξης και των αφεντικών να σπιλώσουν και να αλλοιώσουν την ιστορική μνήμη και τις θυσίες των συντρόφων μας που έζησαν στο παρελθόν θα πέσει στο κενό, μαζί με κάθε έκκληση για «εθνική ομοψυχία» και «ενότητα». Καμία ενότητα δεν θα υπάρξει ποτέ ανάμεσά μας. Θα φροντίσουμε εμείς γι’ αυτό.
Ανδρέας Κ.
Δυσήνιος Ίππος 