Από την πρώτη γραμμή

Σχετικά με τις πρόσφατες συγχωνεύσεις σχολικών μονάδων και τον αγώνα των μαθητών

Αυτό το κείμενο, προσδοκά να γίνει μία παραστατική απεικόνιση του μαθητικού αγώνα, σχηματοποιημένου πλέον, από μία μάζα που άνθισε αυθόρμητα, με μία φλογερή πρωτοβουλία σημαδεύοντας τα γεγονότα μερικών ημερών. Ένας κυκεώνας γεγονότων, είναι αρκετός για να αναχθούν τα αναγκαία συμπεράσματα σε μία συλλογική πολιτική αντιπαράθεση και να γίνει μία απόπειρα απολογισμού – φορέας των μελλοντικών αγώνων.

Είναι ευρέως γνωστό, το γεγονός ότι το μαθητικό κίνημα ακροβατεί σε μία κατάσταση αφυδάτωσης, εδώ και πάνω από μία δεκαετία, με τις στιγμιαίες εξαιρέσεις του, με κάποιες σπίθες αγώνα να ξεπηδούν στο πιο άγονο έδαφος. Οξύμωρο, τρόπον τινά, το πώς το πιο εξεγερσιακό και φλογισμένο κομμάτι αυτού του κόσμου έχει αμβλύνει τη μαχητικότητά του. Μπροστά όμως στο TINA, στα πλαίσια της πανδημίας, της πολλαπλής κρίσης (οικονομικής, υγειονομικής, ανθρωπιστικής και πολιτισμικής), μία ομάδα ανθρώπων, που μοιράζονται μονάχα το ίδιο σχολικό περιβάλλον, βρέθηκε να απαντά στον ανορθόδοξο τρόπο διαχείρισης του εκπαιδευτικού ζητήματος, από μία εγκαθιδρυμένη οικονομικά και κοινωνικά, νεοφιλελεύθερη πολιτική. Ας εξετάσουμε όμως τα γεγονότα, όσο το δυνατόν πιο συνοπτικά αλλά προβάλλοντας την ουσιαστική τους σημασία.

Δύο άξονες είναι οι βασικοί για την ανάλυσή του μοντέλου που αναπαράγει το υπάρχον σύστημα. Ο ταξικός – οικονομικός χαρακτήρας του και ο κοινωνικός, δηλαδή η εμφάνιση αυτών των ταξικών αντιθέσεων, στα αφηγήματα του σχολείου, λ.χ. στο μάθημα της ιστορίας. 

Με την έλευση της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (Ε.Β.Ε.), της Τράπεζας Θεμάτων, της αξιολόγησης σχολικών μονάδων, της κατάργησης κοινωνικών και καλλιτεχνικών μαθημάτων, προβάλλεται ακριβώς αυτή η βάση της συνέχισης αναπαραγωγής του κυρίαρχου οικονομικού μοντέλου -σε απλοποιημένη μορφή αστοί και προλεταριάτο, αφεντικά και εργάτες. Κάτι τέτοιο δομείται μέσα από τους οικονομικούς και κοινωνικούς διαχωρισμούς, οξύνεται από τα μαθησιακά καλούπια έναντι της απελευθέρωσης του εκπαιδευτικού ιστού. Η Ε.Β.Ε. αποτρέποντας από έναν αξιοσημείωτο αριθμό παιδιών την είσοδο σε δημόσιο Πανεπιστήμιο, μειώνοντας τους εισακτέους δηλαδή, και «καθαρίζοντας» τους «κακούς» μαθητές, κατόρθωσε να εγκαθιδρύσει αυτό το μοντέλο διαχωρισμού, με τα οικονομικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά που εμπεριέχει.  Το απόστημα των «αρίστων» καλά κρατεί και φαίνεται να ολοκληρώνεται, να παρεισφρύει και να εμφιλοχωρεί στον μέγιστο βαθμό του στις σχολικές αίθουσες. Το μάθημα πλέον πραγματοποιείται με αμιγώς εξετασιοκεντρικό άξονα, βρίθει από τυπικές και μασημένες εκφράσεις αναπαλαιωμένων ιδεών, ιδεών που ανήκουν στο χρονοντούλαπο μιας ιστορίας που χαρακτηρίζεται από σκοταδισμό. Είναι πλέον σαφές, ότι το κάθε σχολείο, αυξάνοντας τις γραφειοκρατικές εργασίες των εκπαιδευτικών, συνδέει τους μαθητές με δείκτες, δείκτες ασαφείς και απροσδιόριστους, που καταλήγουν να χαρακτηρίζουν το ίδιο το σχολείο. Το ποιο είναι το αποτέλεσμα και το τι συνεπάγεται αυτών των ενεργειών, αποδεικνύεται να είναι ο καθαρός κρύσταλλος του νεοφιλελευθερισμού. Η ιδιωτικοποίηση. 

Όταν οι μαθητές και τα σχολεία θα εμφανίσουν τόσο έντονες αποκλίσεις, θα υπάρξουν σχολικές μονάδες διαφόρων ταχυτήτων, ανάλογα συνδεδεμένες και με τις αποκλίσεις αυτές που θα προκύψουν. Για να μην κλείσει μια σχολική μονάδα, είναι αναγκασμένη να καταφύγει σε χορηγίες, με αποτέλεσμα ο ιδιωτικός τομέας να εισχωρεί ανενόχλητος στην εκπαίδευση, στην δωρεάν και δημόσια Παιδεία, που σύσσωμο το πανεκπαιδευτικό σώμα, κάθε βαθμίδας, ειδικότητας, πόλης κλπ. έχει υπερασπιστεί με τους αγώνες του επί σειρά ετών.

Αθροίζοντας αυτές τις αγωνιώδεις προσπάθειες αυτής της πολιτικής κατεύθυνσης εν γένει, με την υγειονομική συμπεριφορά των εκπροσώπων της εν μέσω πανδημίας και πιο συγκεκριμένα, με τον ολικό κατακερματισμό κάθε προσπάθειας αυτοπροστασίας, κάθε δυνατότητας συλλογικής προστασίας, δημιουργώντας τμήματα των 27 τουλάχιστον ατόμων, καλλιεργώντας έτσι και την υποβάθμιση του δημόσιου σχολείου σε μεγαλύτερο βάθος και μεγαλύτερο εύρος, καταλήγουμε σε ένα σαφές αλλά πολύ δυναμικό συμπέρασμα, ένα συμπέρασμα που κρύβει τη δύναμη ενός ολόκληρου κοινωνικού φορέα. Αυτό το εκπαιδευτικό σύστημα, που ανακόπτει και τσακίζει τα όνειρα και τις ελπίδες νέων παιδιών, αυτό το εκπαιδευτικό σύστημα που συνεχίζει να εξυπηρετεί τα συμφέροντα μίας μειοψηφίας αστών, που συνεχίζει να γίνεται μία κιμαδομηχανή της σκέψης και του ορίζοντα, σε αυτό το εκπαιδευτικό δεν πρέπει να παλέψουμε απλά για έναν μερικό μετασχηματισμό του, αλλά για την ολική ανατροπή του, την καταστροφή του και την εγκαθίδρυση μίας εκπαιδευτικής λειτουργίας, που θα αντανακλά τα δικά μας όνειρα, τον δικό μας ελεύθερο κόσμο.

Αυτό προσπαθήσαμε και εκείνες τις μέρες που μάθαμε για τις επικείμενες συγχωνεύσεις τμημάτων. Άμεσες προσπάθειες, κείμενα, καταλήψεις, συμμετοχή σε διαδηλώσεις, παρεμβάσεις, ένας γενικότερος αναβρασμός, μία συνεχής προσπάθεια να παρέμβουμε στον ρου των γεγονότων. Ένας όμορφος αγώνας, που όμως έπασχε από την απουσία συντονισμού και ενημέρωσης, από την απουσία οργάνωσης των μαθητών από τις πρωτοβάθμιες δομές τους, ως και την απουσία ανοιχτών μαθητικών συνελεύσεων και συζητήσεων. Όμως παρά την σύντομη και ασταθή του κοινωνική ύπαρξη, κατόρθωσε σημαντικά βήματα και ακόμα και στην αποτυχία του είναι ένας οδηγός για τις μελλοντικές μαθητικές πράξεις και για τις μαχητικές συλλογικές ενέργειες, που εμείς, ως μαθητές, καλούμαστε να θέσουμε, να θεωρήσουμε και να συζητήσουμε άμεσα, καθώς η εκπαίδευση ασφυκτιά και ζητά βοήθεια από τα παιδιά της. Από Εμάς.

Νικόλας Γ.

Μαθητής