Δημοσιεύτηκε στο 2ο τεύχος της εφημερίδας Ζερμινάλ
Εργατική Πρωτομαγία
Σικάγο 1886
Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, το αμερικάνικο κράτος έθεσε τις βάσεις για να γίνει η παγκόσμια υπερδύναμη των ημερών μας. Εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες εργάτες, ταξίδευαν από την Ευρώπη και αλλού αναζητώντας δουλειά. Το καπιταλιστικό σύστημα βασιζόταν κυρίως στο ολοκληρωτικό ξεζούμισμα των εργατών. Συνήθως, η εργάσιμη ημέρα υπολογιζόταν από την Ανατολή μέχρι τη Δύση του ηλίου, ενώ οι μισθοί αρκούσαν απλά για την επιβίωση των εργατών.
Ανάμεσα σε αυτούς τους μετανάστες εργάτες, έφτασαν στις ΗΠΑ οι σοσιαλιστικές ιδέες και αναπτύχθηκε ένα ιδιαίτερα ριζοσπαστικό εργατικό κίνημα που έθεσε τις βάσεις για το 8ωρο.
Ήδη, από τα 1876 είχε ιδρυθεί το εργατικό κόμμα, ενώ μετά το 1880 και τον ερχομό του Γιόχαν Μοστ στις ΗΠΑ, ιδρυτή της Μαύρης Διεθνούς και οπαδού του Μπακούνιν και του Νετσάγιεφ, το αναρχικό κίνημα απέκτησε μεγάλη επιρροή στους εργάτες. Το 1883 αναρχικοί εργάτες από 26 πόλεις, συναντήθηκαν στο Πίτσμπουργκ και ανασυγκρότησαν τη Διεθνή Ένωση Εργατών, με δύο κύριες τάσεις, την αναρχοατομικιστική του Μοστ και την περισσότερο συνδικαλιστική του Σπάιζ, γνωστή και ως «ιδέα του Σικάγο»..
Στο Σικάγο, το αναρχικό κίνημα ήταν ιδιαίτερα ισχυρό. Το 1884, οι αναρχικοί εξέδιδαν την πρώτη καθημερινή αναρχική εφημερίδα στον κόσμο, το Chicagoer Arbeiter-Zeitung, συν μια ακόμα εβδομαδιαία και μια κυριακάτικη έκδοση. Μέχρι το 1886, αυτές οι εφημερίδες πουλούσαν πάνω από 26 χιλιάδες φύλλα τη μέρα και διαβάζονταν από τη μεγάλη κοινότητα γερμανών μεταναστών της πόλης. Εκτός αυτού, οι αναρχικοί του Σικάγου δραστηριοποιούνταν σε συνδικάτα και διαλέξεις, χορούς, βιβλιοθήκες και άλλες εκδηλώσεις για τους εργαζόμενους. Αυτά συνέβαλαν στη δημιουργία ισχυρών δεσμών ταξικής αλληλεγγύης, που ανησυχούσαν τα αφεντικά τα οποία ήθελαν να διαλύσουν τις εργατικές οργανώσεις.
Στο Σικάγο, χάρη στα πολυάριθμα παραδείγματα βιαιοπραγιών της αστυνομίας, πάρα πολλοί εργάτες προσχώρησαν στη Διεθνή. Οι πιο ικανοί και μαχητικοί ηγέτες της Διεθνούς στο Σικάγο ήταν ο Πάρσονς, ο Σπάιζ, ο Σάμουελ Φήλντεν και ο Μάικελ Στσουώμπ.
Για την καθιέρωση του 8ώρου, οργανώθηκε απεργία των εργατών για την 1η Μάη, στην οποία συμμετείχαν περίπου 65 χιλιάδες εργάτες. Παράλληλα, χιλιάδες μπάτσοι και χαφιέδες περικύκλωσαν την πόλη.
Δύο ημέρες αργότερα πραγματοποιήθηκε μια μαζική κοντά στο εργοστάσιο ξυλείας McCormick με περίπου 500 απεργούς. Ξαφνικά έφτασε δύναμη 200 αστυνομικών και, χωρίς καμία προειδοποίηση, επιτέθηκε στο πλήθος με κλομπ και περίστροφα. Σκότωσαν τουλάχιστον έναν απεργό και τραυμάτισαν σοβαρά πέντε ή έξι άλλους.
Οι αναρχικοί εργάτες, μέσα από την εφημερίδας τους, πραγματοποίησαν κάλεσμα σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας για το επόμενο βράδυ στην πλατεία Haymarket. Στη συγκέντρωση, που συμμετείχαν χιλιάδες εργάτες, η αστυνομία επιτέθηκε με βαναυσότητα ώστε να τη διαλύσει. Ξαφνικά, μια βόμβα έπεσε εκεί που στέκονταν οι μπάτσοι και τραυμάτισε 66. Απ’ αυτούς οι επτά πέθαναν αργότερα. Η αστυνομία άρχισε αμέσως να πυροβολεί το πλήθος, σκοτώνοντας αρκετούς και τραυματίζοντας 200. Μέχρι και σήμερα ακόμα δεν έχει εξακριβωθεί ποιος έριξε τη βόμβα.
Μέσα σε λίγες μέρες η αστυνομία συνέλαβε τους κυριότερους αναρχικούς επαναστάτες της πόλης – τους Σπάιζ, Φήλντεν, Στσουώμπ, Άντολφ Φίσερ, Τζωρτζ Ένγκελ, Λούις Λινγκ, Όσκαρ Νημπ και άλλους, ακόμα και τους 25 τυπογράφους της “Εργατικής Εφημερίδας”. Ο μόνος που διέφυγε ήταν ο Πάρσονς που η αστυνομία δεν μπορούσε να τον συλλάβει παρά το φοβερό κυνηγητό,ενώ οι εφημερίδες απαιτούσαν συνοπτικές δίκες και εκτελέσεις των ενόχων.
Η δίκη τους ξεκίνησε στις 21 Ιουνίου και τελείωσε στις 20 Αυγούστου 1886, όπου οι επτά καταδικάσθηκαν σε θάνατο και ο Όσκαρ Νημπ καταδικάσθηκε σε 15 χρόνια φυλάκιση. Ο Φήλντεν και ο Σουώμπ έκαναν αίτηση για χάρη και η ποινή τους μετατράπηκε σε ισόβια. Οι υπόλοιποι ζήτησαν ελευθερία ή θάνατο, με αποτέλεσμα οι τέσσερις να εκτελεστούν στις 11 Νοεμβρίου 1887 ενώ ο Λινγκ αυτοκτόνησε την προηγούμενη πυροδοτώντας ένα τσιγάρο με δυναμίτη μέσα στο στόμα του.
Μέχρι τις μέρες μας, και ειδικά σήμερα που δρομολογείται ξανά η κατάργηση του 8ωρου, το μήνυμα της εξέγερσης των εργατών του Σικάγο εξακολουθεί να είναι επίκαιρο, αποτελώντας πηγή έμπνευσης και αγώνα για τους αγωνιζόμενους διεθνώς. Ζήτω η Εργατική Πρωτομαγιά!
Πηγές:
-Σ. Γιέλεν, Η ιστορία της εργατικής Πρωτομαγιάς
-Libcom.org, A short history of Mayday
-Αναρχικοί για την Πρωτομαγιά, Η εξέγερση του Σικάγο 1886